Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết học 13: Các phương châm hội thoại

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết học 13: Các phương châm hội thoại

1. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI.
2. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. I/ Phương châm về lượng 1. Tìm hiểu ví dụ :
3. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. Ví dụ 1 : Đọc đoạn đối thoại sau : An : - Cậu có biết bơi không ? Ba : - Biết chứ, thậm chí còn bơi giỏi nữa. An : - Cậu học bơi ở đâu vậy ? Ba : - Dĩ nhiên là ở dưới nước chứ còn ở đâu. ? Khi An hỏi “học bơi ở đâu” ý muốn hỏi điều gì ? Ba trả lời“ở dưới nước” thì câu trả lời có đáp ứng điều mà An cần biết không ?
4. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. I/ Phương châm về lượng 1.Tìm hiểu ví dụ : -Khi giao tiếp, câu nói phải có nội dung đúng với yêu cầu của giao tiếp. ? Qua cuộc hội thoại ở ví dụ 1, em rút ra nhận xét gì về giao tiếp ?
5. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. ?. Quan sát bức tranh dân gian, bức tranh gợi cho em nhớ tới truyện dân gian nào ? ?. Hãy kể lại truyện cười Lợn cưới áo mới ? ? Vì sao truyện này lại gây cười ? Theo em, anh có lợn cưới và anh có áo mới phải hỏi và trả lời như thế nào ?
6. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. I/ Phương châm về lượng 1. Tìm hiểu ví dụ : - Khi giao tiếp, câu nói phải có nội dung đúng với yêu cầu của giao tiếp . - Trong giao tiếp, hỏi và đáp phải đúng yêu cầu của giao tiếp, nói không thiếu, không thừa. ? Từ câu chuyện cười ở VD2, Trong giao tiếp cần phải tuân thủ yêu cầu gì ?
7. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. I/ Phương châm về lượng 1. Tìm hiểu ví dụ : - Khi giao tiếp, câu nói phải có nội dung đúng với yêu cầu của giao tiếp. - Trong giao tiếp, hỏi và đáp phải đúng yêu cầu của giao tiếp không thiếu, không thừa. 2.Ghi nhớ 1 ( SGK T9 ) Qua 2 ví dụ tìm hiểu, em hãy cho biết nội dung lời nói khi giao tiếp phải đạt yêu cầu gì ?
8. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. BÀI TẬP NHANH ( Theo nhóm ) ?Những câu sau đã vi phạm phương châm về lượng,hãy chỉ các lỗi đó ? a/ Trâu là một loài gia súc nuôi ở nhà. b/ Bồ câu là loài chim có hai cánh.
9. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. II/ Phương châm về chất 1. Ví dụ : Truyện cười Quả bí khổng lồ ?.Truyện cười này phê phán điều gì ? ?.Như vậy trong giao tiếp có điều gì cần tránh ? - Trong giao tiếp : + Không nên nói những điều mà mình không tin là đúng sự thật . -
10. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. ? Nếu không biết chắc là 1 tuần nữa, lớp sẽ tổ chức đi tham quan thì em có thông báo: Tuần sau lớp sẽ đi tham quan với các bạn không ? + Đừng nói những điều mà mình không có bằng chứng xác thực. ?.Vậy trong giao tiếp còn điều gì cần tránh nữa ?
11. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. Bài tập thảo luận : Bạn A, hôm nay nghỉ học. Không biết vì lí do gì . Thầy giáo hỏi : Vì sao bạn A nghỉ học ? Nếu không biết chắc chắn lí do của A, thì các em sẽ trả lời thầy như thế nào ? - Thưa cô,hình như bạn ấy bị ốm . - Thưa cô, em nghĩ là bạn ấy bị ốm. - Thưa cô, có lẽ là bạn ấy bị ốm. ?. Từ ví dụ và những bài tập trên, em hãy cho biết thế nào là phương châm về chất ?
12. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. 2. Ghi nhớ : Phương châm về chất : Khi giao tiếp, đừng nói những điều mà mình không tin là đúng hay không có bằng chứng xác thực
13. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. 1. Bµi tËp 1: a. Thõa côm tõ “ nu«i ë nhµ” vì “ gia sóc” cã nghÜa lµ thó nu«i trong nhµ. b. Thõa côm tõ “ cã hai c¸nh” vì tÊt c¶ c¸c loµi chim ®Òu cã hai c¸nh.
14. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. 2. Bài tập 2: a. nói có sách, mách có chứng. b. nói dối c. nói mò d. nói nhăng nói cuội e. nói trạng => Các phương châm về chất
15. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. 3. Bài tập 3: Với câu hỏi “Rồi có nuôi được không?” người nói đã không tuân thủ phương châm về lượng ( hỏi một điều rất thừa).
16. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. 4. Bài tập 4. Để đảm bảo phương châm về chất, người nói dùng những cách nói trên nhằm báo cho người nghe tính xác thực của nhận định hay thông tin mình đưa ra chưa được kiểm chứng.
17. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Học thuộc các ghi nhớ - Hoàn thành các bài tập ( SGK trang 10+11) - Soạn bài: Các phương châm hội thoại (Tiếp)
18. TIẾT 3 - CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI. CHÚC CÁC EM THÀNH CÔNG ! CHÀO TẠM BIỆT – HẸN GẶP LẠI !