Bài giảng Sinh học 9 - Bài 60 – Tiết 59: Lai giống vật nuôi, cây trồng (tiết 2)

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Bài 60 – Tiết 59: Lai giống vật nuôi, cây trồng (tiết 2)

1. TRƯỜNG THCS BẮC LỆNH MÔN KHTN - SINH LỚP 9 Bài 60 – Tiết 59 : LAI GIỐNG VẬT NUÔI, CÂY TRỒNG ( Tiết 2) Giáo viên: Đỗ Thị Thanh Thủy
2. II. Ưu thế lai 1. Hiện tương ưu thế lai là gì? 2. Nguyên nhân. 3. Các phương pháp tạo ưu thế lai.
3. Hình 60.5. Hiện tượng ưu thế lai ở ngô a và c là cây ngô ở 2 dòng tự thụ phấn; b là cây ngô của cơ thể lai F1
4. Hình 60.6 Hiện tượng ưu thế lai ở bò
5. Em hãy quan sát những hình ảnh kết hợp thông tin sau đây và cho biết hiện tượng ưu thế lai là gì? X Gµ ri Gµ ®«ng T¶o Vóc dáng bé, trứng nhỏ và sản lượng ít, nhưng Hình thể độc đáo, thịt thơm ngon, trứng to khả năng phát dục sớm, đẻ nhiều. nhưng chậm lớn, sinh sản kém, gà giống giá rất cao. Gà lai Đông Tảo: Khả năng sinh sản tốt, sinh trưởng f nhanh, chất lượng thịt không kém nhiều so với gà Đông 1: Cảo thuần chủng, đặc biệt giá thành rẽ hơn rất nhiều lần, đẻ nhiều, trứng to
6. ƯuQua thế quan lai là sát hiện những tượng hìnhcơ thể ảnh F1 cókết sức hợp sống với cao hiểu hơn biết, sinh của trưởng mình, nhanh hơn,em phát cho triển biết mạnh hiện hơn tượng, chống ưu chịu thế tốt lai hơn là ,gì? các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ. VÞt F1: Vịt pha ngan Con lai lớn nhanh hơn, ít tốn thức ăn, chất lượng thịt ngon hơn thịt vịt, trắng hơn thịt ngan và ít mỡ hơn ngan
7. II. Ưu thế lai 1. Hiện tương ưu thế lai là gì? Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển mạnh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ.
8. Khi nói về hiện tượng ưu thế lai, những phát biểu nào sau đây là đúng? aa, có sức sống cao hơn bb, sinh trưởng nhanh hơn c, khả năng sinh sản giảm d,d phát triển mạnh hơn e, chiều cao cây giảm dần f,f chống chịu tốt hơn g,g có các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa bố và mẹ hoặc vượt trội cả bố mẹ. h, có các tính trạng năng suất ngang bằng hoặc thấp hơn cả bố mẹ.
9. II. Ưu thế lai 1. Hiện tương ưu thế lai là gì? Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển mạnh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ. 2. Nguyên nhân
10. Dựa vào kiến thức em đã học, em hãy hoàn thành phiếu học tập: 1, Hoàn thành sơ đồ lai: P: AAbbDD x aaBBdd G: F1 : KG: KH: 2, Tại sao khi lai 2 dòng thuần, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất? 3, Tại sao ưu thế lai biểu hiện rõ nhất ở thế hệ F1 , sau đó giảm dần qua các thế hệ? 4, Muốn duy trì ưu thế lai, ta cần dùng biện pháp nào?
11. 1, sơ đồ lai: P: AAbbDD x aaBBdd G: AbD aBd F1 : KG: AaBbDd KH: 100% trội 2, Tại sao khi lai 2 dòng thuần, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất? Vì tập trung nhiều gen trội có lợi nên biểu hình thành kiểu hình có nhiều tính trạng tốt 3, Tại sao ưu thế lai biểu hiện rõ nhất ở thế hệ F1, sau đó giảm dần qua các thế hệ? Ở thế hệ F1 tỉ lệ các cặp gen dị hợp là nhiều nhất, sau đó các thế hệ sau tỉ lệ dị hợp giảm dần, tỉ lệ đồng hợp tăng lên. Dẫn tới các gen lặn có hại gặp nhau tạo thể đồng hợp và thể hiện thành kiểu hình có hại. 4, Muốn duy trì ưu thế lai, ta cần dùng biện pháp nào? * Muốn duy trì ưu thế lai ở các thế hệ tiếp theo ta dùng phương pháp nhân giống vô tính. Như giâm, chiết, ghép, vi nhân giống
12. II. Ưu thế lai 1. Hiện tương ưu thế lai là gì? Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển mạnh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ. 2. Nguyên nhân. - Kiểu gen của con lai F1 có các cặp gen dị hợp -> chỉ biểu hiện tính trạng của genNguyên trội. nhân dẫn đến hiện tượng ưu thế lai? 3. Các phương pháp tạo ưu thế lai.
13. * Đọc thông tin 2 các phương pháp tao ưu thế lai trang (167) Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi. 1, Người ta tạo ưu thế lai ở cây trồng, vật nuôi bằng phương pháp nào? Trong các phương pháp tạo ưu thế lai của cây trồng thì phương pháp nào là phổ biến nhất? Vì sao? 2, Lai kinh tế là gì? Ở nước ta, lai kinh tế được thực hiện dưới hình thức nào? Cho ví dụ. Tại sao không dùng con lai kinh tế để nhân giống? Đáp án: 1, Người ta tiến hành tạo ưu thế lai ở cây trồng, vật nuôi bằng phương pháp: + Với cây trồng: Chủ yếu dùng phương pháp lai khác dòng và phương pháp lai khác thứ. + Với vật nuôi: Chủ yếu sử dụng phương pháp lai kinh tế. Trong các phương pháp tạo ưu thế lai của cây trồng thì phương pháp lai khác dòng là phổ biến nhất vì phương pháp tạo dòng thuần là phương pháp tạo ra các dòng thuần chủng từ Nếuđó lựa dùng chọn con các lai tính kinh trạng tế để tốtnhân để giống tạo ưu thì thế ở thểlai đạthệ tiếp hiệu theo quả sẽ cao xuất nhất. hiện các cặp gen đồng2.Tại hợp sao lặn không gây dùng hai cho con vật lai kinhnuôi. tế để nhân giống?
14. 2, Lai kinh tế là gì? Ở nước ta, lai kinh tế được thực hiện dưới hình thức nào? Cho ví dụ. Tại sao không dùng con lai kinh tế để nhân giống? Đáp án: 2. Lai kinh tế là phép lai giữa cặp bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng con lai F1 làm sản phẩm, không dùng nó làm giống Ở nước ta hiện nay, phổ biến là dùng con cái thuộc giống trong nước giao phối với con đực cao sản thuộc giống nhập nội. Ví dụ: Con cái là ỉ Móng cái X con đực thuộc giống lợn Đại Bạch. Tại sao không dùng con lai kinh tế để nhân giống? Nếu dùng con lai kinh tế để nhân giống thì ở thể hệ tiếp theo sẽ xuất hiện các cặp gen đồng hợp lặn gây hai cho vật nuôi.
15. II. Ưu thế lai 1. Hiện tương ưu thế lai là gì? 2. Nguyên nhân. 3. Các phương pháp tạo ưu thế lai. + Với cây trồng: Chủ yếu dùng phương pháp lai khác dòng và phương pháp lai khác thứ. Nêu các phương pháp tạo ưu thế lai + Với vật nuôi: Chủ yếu sử dụng phương pháp lai kinh tế. - Lai kinh tế là phép lai giữa cặp bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng con lai F1 làm sản phẩm, không dùng nó làm giống Ví dụ: Con cái là ỉ Móng cái X con đực thuộc giống lợn Đại Bạch.
16. II. Ưu thế lai 1. Hiện tương ưu thế lai là gì? 2. Nguyên nhân. 3. Các phương pháp tạo ưu thế lai.
17. BẮT ĐẦU
18. 100$150$50$20$10$ 100$ 10$ 150$ 50$ 20$
19. Câu hỏi số 1. Ưu thế lai là hiện tượng: A. con lai có sức sống cao hơn bố mẹ. C. con lai giảm sức sinh sản so với bố mẹ. x B. con lai có sức sống kém hơn bố mẹ.x D. Con lai duy trì kiểu gen vốn có ở bố mẹ.x
20. Câu hỏi số 2. Nguyên nhân gây ra hiện tượng thoái hoá do tự thụ phấn và do giao phối gần là: A. Tỉ lệ dị hợp tăng lên. x B. Tỉ lệ đồng hợp trội tăng lên.x C. Tỉ lệ đồng hợp lặn tăng lên. D. Tỉ lệ dị hợp giảm. x
21. Câu hỏi số 3 Con vật nào sau đây thường xuyên giao phối gần vẫn không gây ra hiện tượng thoái hoá giống là: A. lợn x B. chuột x C. hổ x D. chim bồ câu
22. Câu hỏi số 4 Vai trò nào sau đây không phải do phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống? A. Tạo dòng thuần.x B. Đánh giá kiểu gen từng dòng x C. Phát hiện gen xấu.x D. Tạo thế hệ con cho năng suất cao.
23. Câu hỏi số 5 Cho cây có kiểu gen Aa tự thụ phấn liên tục qua 3 thế hệ. Tỉ lệ kiểu gen Aa ở đời thứ 3 sẽ giảm còn bao nhiêu? A. 50% x B. 25% x C. 12,5% D. 6,25% x
24. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ 1.Học bài cũ: -Ưu thế lai là gì?, Vì sao ưu thế lai lại được biểu hiện rõ nhất ở F1 -Vì sao không sử dụng con lai F1 để nhân giống? - Nêu các phương pháp tạo ưu thế lai. 2.Chuẩn bị bài mới: -Tìm hiểu bài công nghệ tế bào, Nêu được khái niệm và ứng dụng của công nghệ tế bào trong đời sống con người, tự nhiên. - Sưu tầm hình ảnh về công nghệ tế bào
25. Câu hỏi Câu trả lời Hiện tượng ưu thế lai là gì? Là hiện tượng con sinh ra có sức sống cao hơn, sinh trưởng tốt hơn, năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ. Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai là gì? Là do sự tập trung các gen trội có lợi ở cơ thể lai F1 . Trong chọn giống cây trồng, người ta đã dùng những Người ta dùng chủ yếu phương pháp lai khác phương pháp gì để tạo ưu thế lai? dòng hoặc lai khác thứ. Trong chọn giống vật nuôi, người ta đã dùng phương Người ta dùng phương pháp lai kinh tế. pháp gì để tạo ưu thế lai? Phép lai kinh tế là gì? Là phép lai dùng giữa bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng con lai F1 làm sản phẩm, không dùng nó làm giống. Để duy trì ưu thế lai người ta dùng phương pháp gì? Người ta dùng phương pháp nhân giống vô tính (bằng giâm, chiết, ghép, vi nhân giống ) Ở nước ta, lai kinh tế được thực hiện dưới hình thức Người ta dùng con cái thuộc giống trong nước nào? cho giao phối với con đực cao sản thuộc giống thuần nhập nội. Tại sao khi lai 2 dòng thuần, ưu thế lai lại biểu hiện rõ Vì tập trung nhiều gen trội có lợi nên biểu hình nhất? thành kiểu hình có nhiều tính trạng tốt.