Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 41 - Bài 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 41 - Bài 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

1. MÔN SINH HỌC 9. Tiết 41- Bài 42. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật.
2. KiÓm tra bµi cò: C©u hái: Môi trường sống là gì?Em hãy nêu các loại môi trường sống của sinh vật? Trả lời: Môi trường là nơi sinh sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến đời sống của sinh vật. Có 4 loại môi trường: - Môi trường nước -Môi trường trên mặt đất- không khí. - Môi trường trong đất. - Môi trường sinh vật
3. Tiết 41. Bài 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật
4. TIẾT 41: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật ? Nhận xét về hình dáng thân của những cây ven rừng, cây cao dọc đường phố có nhà cao, cây bên của sổ ? Thân cây mọc ven rừng, dọc đường phố có nhà cao, bên cửa sổ cong về phía có nhiều ánh sáng.
5. TIẾT 41: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Cây mọc trong rừng Cây mọc nơi quang đãng Cây? Nhận mọc xét trong hình rừng thái có cây thân mọc cao, trong thẳng, rừng cành và hình chỉ tập thái trung cây mọcở phần nơi ngọn,quang các đãng? cành phía dưới héo và rụng sớm. Cây mọc nơi trống trải, ánh sáng mạnh có thân thấp, nhiều cành và tán rộng.
6. I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Cây mọc trong rừng Cây mọc nơi quang đãng ?Do Em các hãy cành giả phíathích dưới nguyên tiếp nhân nhận của ít ánh hiện sáng tượng nên các quang cành hợp phía kém dưới, tổng héo vàhợp rụng được sớm ít chất hữu cơ, lượng chất hữu cơ tích luỹ không đủ bù lượng nhiệt tiêu hao do hô hấp kém và kèm theo khả năng lấy nước kém nên cành phía dưới bị khô héo dần và rụng sớm.
7. I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Mọc nơi có nhiều ánh sáng Mọc nơi có ít ánh sáng CÂY LÁ LỐT Em hãy nêu sự khác nhau về hình thái giữa 2 cây lá lốt trên?
8. I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây. Những đặc điểm Khi cây sống nơi Khi cây sống trong bóng râm, của cây quang đãng dưới tán cây khác, trong nhà Đặc - Lá - Phiến lá nhỏ, hẹp, màu - Phiến lá lớn, màu xanh điểm xanh nhạt. thẫm. hình - Chiều cao bị hạn chế bởi - Thân - Thân cây thấp, số thái chiều cao bởi tán cây phía cành nhiều. trên, của trần nhà. - Quang - Cường độ quang hợp cao - Cây có khả năng quang hợp trong điều kiện ánh sáng mạnh. hợp trong điều kiện ánh sáng Đặc yếu, quang hợp yếu trong điều kiện ánh sáng mạnh. điểm - Cây điều tiết thoát hơi nước sinh lí - Cây điều tiết thoát hơi nước - Thoát linh hoạt hơn: Thoát hơi kém: Thoát hơi nước tăng hơi nước nước tăng cao trong điều kiện cao trong điều kiện ánh sáng ánh sáng mạnh, thoát hơi mạnh, khi thiếu nước cây dễ bị nước giảm khi cây thiếu nước. héo. - Hô hấp - Cường độ hô hấp cao. - Cường độ hô hấp yếu.
9. I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật ?HS Em Vậy nghiên hãy ánh kể sángcứu tên thôngcâyảnh ưahưởng tin sáng đến và đời - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến câysống ưa thựcbóng(123-SGK) vật mà như em thếbiết nào ? ? đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) ?- DựaNgười vào ta khảphân năng biệt thích cây ưa nghi bóng của và hoạt động sinh lý (quang hợp, vàchúng cây vớiưa sángcác điều dựa kiệnvào tiêuchiếu chuẩn sáng hô hấp, hút nước) của thực vật. nàocủa môi? trường. - Nhóm cây ưa sáng ?Thực- Cây vật ưa đượcsáng gồmchia thànhnhững mấy cây nhómsống VD: Cây lúa, cây phi lao, cây ngô chính?nơi quang Đó là đãng những nhóm nào? cây nhãn ?- CâyCây ưaưa sángbóng và gồm cây những ưa bóng cây sống  - Nhóm cây ưa bóng thườngở nơi có sống ánh ởsáng những yếu, nơi ánh có sáng điều tán VD: Cây gừng, cây phong lan, kiệnxạ như như cây thế sống nào? dưới tán của cây cây đỗ khác, cây trồng làm cảnh trong nhà
10. I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên Trong nông nghiệp người nông dân đời sống thực vật đã ứng dụng điều này vào sản xuất - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến như thế nào? Và có ý nghĩa gì? đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, hô hấp, hút nước) của thực vật. - Nhóm cây ưa sáng VD: Cây lúa, cây phi lao, cây ngô cây nhãn - Nhóm cây ưa bóng VD: Cây gừng, cây phong lan, cây đỗ VD: Trồng cây đỗ dưới cây ngô. Trồng xen canh để tăng năng suất và tiết kiệm đất trồng.
11. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên Thí nghiệm: Vào đêm có trăng sáng, đời sống thực vật tìm một tổ kiến và quan sát kiến bò - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến trên đường mòn nhờ ánh sáng mặt đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) trăng. Đặt trên đường đi của kiến một và hoạt động sinh lý (quang hợp, chiếc gương nhỏ để phản chiếu ánh hô hấp, hút nước) của thực vật. sáng, sau đó theo dõi hướng bò của  - Nhóm cây ưa sáng kiến. Có 3 khả năng sau: - Nhóm cây ưa bóng + Kiến sẽ tiếp tục bò theo hướng cũ. II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật + Kiến bò theo nhiều hướng khác nhau. + Kiến sẽ bò theo hướng ánh sáng do gương phản chiếu. Em hãy chọn khả năng nào trong 3 khả năng trên?
12. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên Điều Giúp đó chứngđộng vật tỏ ánhcó thể sáng nhận có vaibiết trò đời sống thực vật gì đối với đời hướngsống động đi vật? - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, hô hấp, hút nước) của thực vật.  - Nhóm cây ưa sáng - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
13. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên Giúp động vật có thể nhận biết đời sống thực vật hướng đi - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, hô hấp, hút nước) của thực vật.  - Nhóm cây ưa sáng - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
14. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên Giúp động vật có thể nhận biết đời sống thực vật hướng đi - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, hô hấp, hút nước) của thực vật.  - Nhóm cây ưa sáng - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
15. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Hãy kể tên những động - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến vật kiếm ăn vào ban đêm đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) buổi sáng sớm hay ban và hoạt động sinh lý (quang hợp, ngày? hô hấp, hút nước) của thực vật.  - Nhóm cây ưa sáng - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật
16. Chim bìm bịp Thường đi kiếm ăn trước lúc mặt trời mọc Gà cỏ
17. Chim Chích chòe Chim chào mào Là những chim ăn sâu bọ, thường đi ăn vào lúc mặt trời mọc Chim khướu
18. Chim vạc Sếu đầu đỏ Chim diệc Là những loài chim kiếm ăn vào ban đêm
19. Dơi Dơi Tìm kiếm thức ăn vào ban đêm Chim cú mèo
20. Trâu Bò Là những loài thú hoạt động và ban ngày Dê Cừu
21. Sư tử Hổ Là những loài thú hoạt động vào ban đêm Chó sói
22. Nhím Sóc Là những loài thú hoạt động vào ban đêm
23. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên - Nơi?.Tập ở phùtính hợpkiếm với ăn tập và nơitính ở kiếm của ăn. đời sống thực vật VD.Loàiđộng vật ăn liên đêm quan thường với nhauở trong ntn?. hang  - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến tối, trong lòng đất đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, ?. Hãy lấy thêm VD khác về ảnh hô hấp, hút nước) của thực vật. hưởng của ánh sáng lên đời sống - Nhóm cây ưa sáng  động vật? - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên ? Hãy rút ra kết luận chung về ảnh đời sống động vật hưởng của ánh sáng lên đời sống  - Ánh sáng ảnh hưởng tới các động vật? hoạt động của động vật: Nhận biết định hướng di chuyển trong không gian, sinh trưởng và sinh sản
24. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật  - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, hô hấp, hút nước) của thực vật.  - Nhóm cây ưa sáng - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật  - Ánh sáng ảnh hưởng tới các hoạt động của động vật: Nhận biết định hướng di chuyển trong không gian, sinh trưởng và sinh sản ?.Dựa vào khả năng thích nghi với - Nhóm động vật ưa sáng điều kiện chiếu sáng có thể chia - Nhóm động vật ưa tối động vật thành mấy nhóm?
25. Động vật ưa sáng Vịt V Gà
26. Động vật ưa sáng Chim bồ câu
27. Động vật ưa sáng Trâu Bò Dê Cừu
28. Chim vạc Sếu đầu đỏ Chim diệc Động vật ưa tối
29. Dơi Dơi Động vật ưa tối Chim cú mèo
30. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật ?.Trong chăn nuôi, người ta có những biện pháp kĩ thuật gì để tăng  - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến năng suất? đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, + Chiếu sáng để cá sinh sản. hô hấp, hút nước) của thực vật. + Tạo ngày đêm nhân tạo đẻ gà vịt  - Nhóm cây ưa sáng đẻ trứng. - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật  - Ánh sáng ảnh hưởng tới các hoạt động của động vật: Nhận biết định hướng di chuyển trong không gian, sinh trưởng và sinh sản - Nhóm động vật ưa sáng - Nhóm động vật ưa tối
31. Bài tập củng cố: Hãy khoanh tròn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau: 1. Dãy cây nào toàn cây ưa bóng: A.Cây nhãn, cây dừa, cây mít, cây cà phê, cây gừng. B.Cây lúa, cây ngô, cây gừng, cây lá lốt, cây na. CC.Cây cà phê, cây gừng, cây lá lốt, cây mùng tơi. D.Cây cà phê, cây nhãn, cây lá lốt, cây mùng tơi. 2. Dãy động vật gồm những loài ưa tối loài ưa tối là: A. Con trâu, con bò, con cú mèo, con dơi,con chồn. B. Con nai, con cú mèo, con bò, con gà, con mèo. C. Con tê giác, con chim lợn, con mèo, con bò. DD.Con cú mèo, con dơi, con sóc, con chồn.
32. Trò chơi ô chữ C 1 M Ặ T T R Ờ I Đ.A 1 C 2 Q U A N G H Ợ P Đ.A 2 C 3 D Ơ I Đ.A 3 C 4 C Ú L Ợ N Đ.A 4 C 5 H Ì N H T H Á I Đ.A 5 C 6 Ư A B Ó N G Đ.A 6 C 7 G Ấ U Đ.A 7 C 8 S I N H S Ả N Đ.A 8 C 9 Ư A T Ố I Đ.A 9 TỪ HÀNG DỌC Đây là từ chỉ khả năng của sinh vật đối với môi trường
33. Trò chơi ô chữ C 1 M Ặ T T R Ờ I Đ.A 1 C 2 Q U A N G H Ợ P Đ.A 2 C 3 D Ơ I Đ.A 3 C 4 C Ú L Ợ N Đ.A 4 C 5 H Ì N H T H Á I Đ.A 5 C 6 Ư A B Ó N G Đ.A 6 C 7 G Ấ U Đ.A 7 C 8 S I N H S Ả N Đ.A 8 C 9 Ư A T Ố I Đ.A 9 Tõ§©y chØ lµ nh÷ngloµi ®éng loµi vËt ®éng thuéc vËt lípth­ thó,ưêng vÒ ho¹t mïa ®éng ®«ng vµo Ýt ¸nh ban s¸ng, ®ªm, §©y lµ loµi Tên Án Tõ ®éng hcủa chØs¸ng một vËtnhãm ¶nh thuécloài c©yh­ëng chim líp sèng thíchthó ®Õn ëcã n¬iănkh¶ kh¶ chuột cã n¨ngn¨ng ¸nh vào nµydis¸ng banchuyÓn cña yÕuđêm ®éng vÒ? ban vËt ®ªm ? nhiÖt trongÁn ®éh hang,m«is¸ng tr­êng ¶nh d­íi h­ëng ®¸y xuèng biÓn ®Õn thÊp, ? ®Æc chóng ®iÓm nµycã hiÖn cña t­îngthùc vËt ngñ ? ®«ng ? nhêÁn sãngh s¸ngHoạt siªu tù động©m nhiªn ? nào chiÕu của câyxuèng cần tr¸i ánh ®Êt sáng ®­îc? b¾t nguån tõ ®©u ?
34. KẾT QUẢ M Ặ T T R Ờ I Q U A N G H Ợ P Trò D Ơ ÍI C Ú L Ợ N Chơi H Ì N H T H Á I Ư A B Ó N G G Ấ U ô S I N H S Ả N Ư A T Ố I chữ
35. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: - Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK. trang 124. - Đọc mục “Em có biết”. -chuẩn bị bài 43 trang 126. -Kẻ bảng 43.1.2 vào vở bài tập.