Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 52 - Bài 50: Hệ sinh thái

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 52 - Bài 50: Hệ sinh thái

1. Kiểm tra bài cũ • Thế nào là một quần xã sinh vật? Nêu ví dụ? • Là tập hợp nhiều QTSV thuộc các loài khác nhau, cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật thiết gắn bó với nhau. • Ví dụ: • Quần xã rừng ngập mặn ven biển • Quần xã rừng mưa nhiệt đới • Quần xã đồng ruộng • Quần xã ao hồ
2. QTSV2 QTSV1 Là ®¬n QXSV vÞ sinh QTSV(n) häc g×? Khu vực sống
3. Tiết 52: Bài 50 HỆ SINH THÁI
4. H×nh 50.1 M« t¶ mét hÖ sinh th¸i rõng nhiÖt ®íi
5. Tiết 52: Bài 50 HỆ SINH THÁI I. Thế nào là một hệ sinh thái? * Quan s¸t h×nh 50.1 vµ cho biÕt: 1. Nh÷ng thµnh phÇn v« sinh vµ h÷u sinh cã thÓ cã trong hÖ sinh th¸i rõng? Hệ Thµnh phÇn h÷u sinh: Thùc vËt, ®éng vËt, vi sinh sinh vËt￿(QuÇn x· rõng nhiÖt ®íi) thái rõng nhiÖt Thµnh phÇn v« sinh: §ất, đá, l¸ c©y môc ®íi (Khu vực sống)
6. Th¶o luËn nhãm * Quan s¸t h×nh 50.1 vµ cho biÕt: 2. L¸ vµ cµnh c©y môc lµ thøc ¨n cña nh÷ng sinh vËt nµo? 3. C©y rõng cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ®èi víi ®êi sèng ®éng vËt rõng? 4. §éng vËt rõng cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo tíi thùc vËt? 5. NÕu nh­ rõng bÞ ch¸y mÊt hÇu hÕt c¸c c©y gç lín, nhá vµ cá th× ®iÒu g× sÏ xÈy ra ®èi víi c¸c loµi ®éng vËt? T¹i sao?
7. KÕt qu¶ th¶o luËn nhãm 2. L¸ vµ cµnh c©y môc lµ thøc ¨n cña VSV ph©n gi¶i: Vi khuÈn, nÊm, giun ®Êt, . . . 3. C©y rõng lµ nguån thøc ¨n, n¬i ë, n¬i sinh s¶n, n¬i c­ tró . . . cho ®éng vËt. 4. §éng vËt rõng ¶nh h­ëng ®Õn thùc vËt: §éng vËt ¨n thùc vËt, ph¸t t¸n, thô phÊn, cung cÊp ph©n bãn, ®éng vËt chÕt ®i x¸c t¹o chÊt mïn vµ muèi kho¸ng nu«i thùc vËt. 5. NÕu rõng ch¸y ®éng vËt mÊt n¬i ë, nguån thøc ¨n, nguån n­íc, khÝ hËu kh« h¹n . . . ®éng vËt sÏ chÕt hoÆc di c­.
8. Hệ Thµnh phÇn h÷u sinh: thùc vËt, ®éng vËt, vi sinh sinh vËt￿(QuÇn x· rõng nhiÖt ®íi) thái rõng nhiÖt Thµnh phÇn v« sinh: đất, đá, l¸ c©y môc ®íi (Khu vực sống) T¹o nªn hệ thống hoàn chỉnh, tương đối ổn định.
9. Tiết 52 Bài 50. HỆ SINH THÁI I. Thế nào là một hệ sinh thái? u HệHệ sinhsinh tháithái baobao gồmgồm quÇnquÇn x·x· sinhsinh vËtvËt (QXSV)(QXSV) vàvà khukhu vựcvực sốngsống củacủa quầnquần xãxã (sinh(sinh cảnh).cảnh). TrongTrong hệhệ sinhsinh thái,thái, cáccác sinhsinh vậtvật luônluôn luônluôn táctác độngđộng lẫnlẫn nhaunhau vàvà táctác độngđộng quaqua lạilại vớivới cáccác nhânnhân tốtố vôvô sinhsinh củacủa môimôi trườngtrường tạotạo thànhthành mộtmột hệhệ thốngthống hoànhoàn chỉnhchỉnh vàvà tươngtương đốiđối ổnổn định.định.
10. Vậy, một HST hoàn chỉnh có các thành phần chủ yếu nào? • HST hoàn chỉnh gồm: • Thành phần vô sinh: Đất, đá, mùn hữu cơ, lá rụng • Thành phần hữu sinh: + SV s¶n xuÊt l￿ thùc vËt. + SV tiªu thô gåm cã §V ¨n TV v￿ §V ¨n thÞt. + SV ph©n gi¶i nh­ vi khuÈn, nÊm￿. ? LÊy mét vÝ dô hÖ sinh th¸i.
11. Hệ sinh thái rừng Hệ sinh thái biển Hệ sinh thái hoang mạc
12. BµiBµi tËptËp: Việc làm nào sau đây làm tổn hại đến hệ sinh thái ? a. Sử dụng thuốc trừ sâu quá mức. b. Sử dụng mìn, lưới có mắt nhỏ để đánh bắt cá. c. Trång cây gây rừng. d. C¶ a,b đều đúng.
13. Tiết 52 Bài 50. HỆ SINH THÁI I. Thế nào là một hệ sinh thái? II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn 1.Thế nào là một chuỗi thức ăn ?
14. Một lưới thức ăn của HST rừng Hổ CÇy Rắn Đại bàng Sâu ăn lá Bọ ngùa Cây gỗ Chuột Hươu Cây cỏ Xác sinh vật Địa y Giun đÊt Vi sinh vật NÊm
15. CÇy Rắn Sâu ăn lá Đại bàng Bọ ngựa Cây gỗ Hươu Cây cỏ Xác sinh vật Địa y Vi sinh vật Giun đất Nấm ? Thức ăn của chuột là gì? Động vật nào ăn chuột? Hãy điền nội dung phù hợp vào chỗ trống của d·y thức ăn sau? C©y . . . .cá . Chuét . R¾n. . . . C©y . . . .gç . Chuét .Cµy . . . .
16. ? ? Sâu ăn lá cây Bọ ngựa Rắn ? ? C©y cá Sâu ăn lá cây Bọ ngựa ? ? Chuột Cầy §¹i bàng Hãy điền nội dung phù hợp vào d·y thức ăn sau?
17. ? ? Sâu ăn lá cây Bọ ngựa Rắn ? ? C©y cá Sâu ăn lá cây Bọ ngựa ? Chuột Cầy ? §¹i b￿ng ỗi loài trong dãy thức ăn vừa là sinh vật tiêu MEm hãy nhận xét về mối quan hệ giữa một mắt xíchthụ mắtvới mắtxích xích phía phía trước trước vừa và làmắt sinh xích vật phía bị mắtsau trongxích phía sau tiêu thụ dãy thức ăn.
18. II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn 1.Thế nào là một chuỗi thức ăn ? Điền vào chỗ trống Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích . .,Phía trước vừa là sinh vật bị mắt xích . tiêu thụ. phía sau
19. D·y thøc ¨n sau cã ph¶i lµ mét chuçi thøc ¨n kh«ng ? Con cÇy Con chuét S©u ¨n l¸ Bä ngùa
20. Hổ CÇy Rắn Đại bàng Sâu ăn lá cây Bọ ngưa Cây gỗ Hươu Cây cỏ Xác sinh vật Địa y Giun đất Vi sinh vật Nấm Quan sát hình 50.2 Trả lời câu hỏi Sâu ăn lá cây tham gia vào những chuỗi thức ăn nào?
21. H3 Các chuỗi thức ăn có sâu ăn lá cây tham gia: Cây gỗ Sâu ăn lá cây Bọ ngựa Cây gỗ Sâu ăn lá cây Chuột Cây gỗ Sâu ăn lá cây CÇy Cây gỗ Sâu ăn lá cây Bọ ngựa Cây cỏ Sâu ăn lá cây Chuột Cây cỏ Sâu ăn lá cây CÇy
22. Có thể ghép các chuỗi thức ăn trên lại thông qua mắt xích sâu ăn lá cây: Cây gỗ bọ ngựa Sâu ăn lá chuột cây Cây cỏ cầy
23. Một lưới thức ăn của HST rừng Hổ CÇy Rắn Đại bàng Sâu ăn lá Bọ ngùa Cây gỗ Chuột Hươu Cây cỏ Xác sinh vật Địa y Giun đất Vi sinh vật Nấm
24. Có thể ghép các chuỗi thức ăn trên lại thông qua mắt xích sâu ăn lá cây, bä ngùa, chuét: Cây gỗ bọ ngựa Sâu ăn lá chuột rắn cây Cây cỏ cầy hổ Đại bàng
25. Tiết 52 Bài 50. HỆ SINH THÁI I. Thế nào là một hệ sinh thái? II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn 1.Thế nào là một chuỗi thức ăn ? 2.Thế nào là một lưới thức ăn ? • Lưới thức ăn là các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung
26. ?.?. QuanQuan s¸ts¸t h×nhh×nh 50.250.2 vµvµ thùcthùc hiÖnhiÖn yªuyªu cÇucÇu 2:2: H·yH·y xÕpxÕp c¸cc¸c sinhsinh vËtvËt theotheo tõngtõng th￿nhth￿nh phÇnphÇn chñchñ yÕuyÕu cñacña hÖhÖ sinhsinh th¸i?th¸i? + Sinh vật sản xuất: Cây gỗ, cây cỏ + Sinh vật tiêu thụ: . Sinh vật tiêu thụ cÊp 1: Sâu ăn lá cây, chuột hươu. . Sinh vật tiêu thụ cấp 2: Bọ ngựa, cÇy, rắn. . Sinh vật tiêu thụ cấp 3: ®¹i bàng, hæ, r¾n. + Sinh vật phân giải: Vi sinh vật, nấm Từ bài tập trên, cho biết, một lưới thức ăn hoàn chỉnh bao gồm mấy thành phần, là những thành phần nào?
27. • Một lưới thức ăn hoàn chỉnh gồm 3 thành phần: Sinh vật sản xuất. Sinh vật tiêu thụ. Sinh vật phân giải. - VÝ dô: Mét l­íi thøc ¨n hoµn chØnh Chuét r¾n C©y cá s©u cÇy ®¹i bµng vi sinh vËt SV s¶n SV ph©n gi¶i H­¬u hæ xuÊt SV tiªu thô (bËc 1;2;3 )
28. H­íng dÉn vÒ nhµ • Học b￿i v￿ l￿m tËp trong SGK. • Bµi 2:(H­íng dÉn) B­íc 1: X©y dùng chuçi thøc ¨n. B­íc 2: GhÐp c¸c chuçi thøc ¨n cã m¾t xÝch chung thµnh l­íi thøc ¨n. • ¤n l¹i kiÕn thøc 2 ch­¬ng. + Sinh vËt v￿ m«i tr­êng. + HÖ sinh th¸i. • TiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt.