Tập huấn Bồi dưỡng giáo viên sử dụng sách giáo khoa Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều

Nội dung text: Tập huấn Bồi dưỡng giáo viên sử dụng sách giáo khoa Lịch sử và Địa lí 6 Cánh diều

1. 01 Giới thiệu chung về chương trình Lịch sử và Địa lí 6
2. 1. Đặc điểm môn học Là môn học có vai Có thêm một số trò quan trọng đối Môn học bắt buộc, chủ đề mang tính với việc hình thành, được dạy học từ lớp tích hợp, như: bảo phát triển các PC và 6 đến lớp 9 vệ chủ quyền biển NL cho học sinh đảo Việt Nam, đô thị – lịch sử và hiện tại Tạo tiền đề cho tương Mạch kiến thức lịch lai của HS (các cấp sử và địa lí được học cao hơn, tham kết nối với nhau gia đời sống lao nhằm bổ sung và động, ) hỗ trợ lẫn nhau 4 25/05/2020
3. 2. Mục tiêu chương trình Hình thành, phát triển Giúp Biết vận dụng kiến thức vào thực tiễn ở HS các phẩm chất học cuộc sống chủ yếu và NL chung dựa trên các nền sinh: tảng: Hình thành, phát triển các phẩm chất Kiến thức cơ như: tình yêu quê hương, niềm tự hào bản, có chọn lọc về lịch sử, dân tộc, thái độ tôn trọng lịch sử . địa lí Khơi dậy ở HS niềm ham thích khám Các quá trình phá. tự nhiên, kinh tế – xã hội và văn hoá 5 25/05/2020
4. 3. Yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và năng lực chung về năng lực đặc thù § Hình thành và phát triển ở học sinh các - Năng lực lịch sử: phẩm chất chủ yếu • Tìm hiểu lịch sử và NL chung theo • Nhận thức và tư duy lịch sử các mức độ phù • Vận dụng kiến thức kĩ năng đã học hợp với môn học, cấp học đã được - Năng lực địa lí: quy định tại Chương • Nhận thức khoa học địa lí trình tổng thể. • Tìm hiểu địa lí • Vận dụng kiến thức kĩ năng đã học 6 25/05/2020
5. 02 Giới thiệu chung về sách giáo khoa Lịch sử và Địa lí 6
6. 1. Một số Mục đích Đối tượng sử biên soạn dụng thông tin Cung cấp một tài liệu học tập, HS lớp 6, GV dạy Lịch sử và Địa lí ở chung công cụ học tập chính thức, toàn cấp THCS, cán bộ quản lí giáo dục, diện và hiệu quả phụ huynh HS. Phạm vi sử Tổng số trang Sách giáo khoa Lịch sử và Địa dụng lí 6 đã được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt Trong giờ học trên lớp và cả các 204 trang hoạt động thực hành, vận dụng sử dụng trong cơ sở giáo dục ngoài giờ lên lớp. phổ thông tại Quyết định số 718/QĐ-BGDĐT ngày Khổ sách NXB 09/2/2021. 19 x 26,5. Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
7. 2. Cấu trúc sách Hướng dẫn sử dụng sách Lời nói đầu 9
8. Mỗi chủ đề được cấu tạo gồm một số bài học, các bài được thiết kế linh động, có bài 1 tiết và một số bài thiết kế với thời lượng 2 – 3 tiết/bài. Phần Lịch sử có 7 chương, 19 bài; phần Địa lí có 7 chương, 26 bài. Sách được cấu trúc thành các chương, bài. Mỗi chương tương ứng với một chủ đề lớn, phù hợp với các chủ đề đã được xác định trong nội dung Chương trình GDPT năm 10 25/05/2020 2018.
9. Bảng tra cứu địa danh/ tên riêng nước ngoài Bảng giải thích thuật ngữ 11
10. 3. Cấu trúc bài học trong sgk Tên bài Yêu cầu cần đạt Góc mở rộng Mở đầu Em có biết? Luyện tập và Kiến thức mới vận dụng Luyện tập Vận dụng Câu hỏi 12
11. 1. Bài học lịch sử được biên soạn theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh Phẩm chất 1 § Yêu nước § Nhân ái § Chăm chỉ § Trung thực § Trách nhiệm 3 Năng lực Năng lực đặc thù 2 chung § Tìm hiểu lịch sử § Nhận thức và tư duy lịch sử § Tự chủ và tự học, § Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã § Giao tiếp và hợp tác, học * Giải quyết vấn đề và sáng tạo 14
12. Các bài tập vận dụng vừa giúp học sinh Ví dụ: Khi tìm hiểu về sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh hình thành năng lực tự chủ và tự học, giải đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, sẽ hình thành ở học sinh quyết vấn đề và sáng tạo, vừa liên hệ và 15 phẩm chất yêu nước, trách nhiệm, vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
13. 2. Các bài học đảm bảo tính vừa sức, tính hệ thống, tính thẩm mĩ và tính mở Tính vừa sức Tính hệ thống Nội dung bài học được đơn giản hoá tối các bài học được thiết kế theo tiến đa, nhưng vẫn đảm bảo đủ đầy đủ kiến trình lịch sử, từ lịch sử thế giới đến thức cho học sinh, hướng tới yêu cầu lịch sử khu vực (Đông Nam Á) và cần đạt của Chương trình Giáo dục phổ lịch sử Việt Nam, thông năm 2018. Tính thẩm mĩ Tính mở sách được thiết kế khoa học, Giáo viên dễ đổi mới nhiều màu sắc. phương pháp dạy học. 16
14. 3. Các bài học thể hiện rõ tính tích hợp và phân hoá Lịch sử Đông Nam Á với lịch sử Việt Nam - Tính tích hợp: - Tính phân + Lịch sử thế hóa: giới với Việt + Hệ thống câu Nam. hỏi + Giữa Lịch sử + Mở rộng với Địa lí, Văn học, giáo dục công dân, Nghệ thuật, Lịch sử với Văn học 17
15. 4. Sự hài hoà giữa kênh chữ và kênh hình 19 25/05/2020
16. 5. Các bài học trong sách thể hiện yêu cầu về đổi mới đánh giá Yêu cầu về đổi mới đánh giá được thể hiện qua hệ thống câu hỏi hoặc những yêu cầu đối với các bài luyện tập và vận dụng 19
17. CÁC DẠNG CÂU HỎI, CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC STT CÂU HỎI BÀI, MỤC 1. Mức Nêu những thành tựu văn hóa chủ yếu của MỤC 3, Bài 6: Ai Cập và độ biết người Ai Cập và Lưỡng Hà. Lưỡng Hà 2. Mức Điều kiện tự nhiên tác động như thế nào đến sự MỤC 1, Bài 6: Ai Cập và độ hiểu hình thành các nền văn minh Ai Cập và Lưỡng Lưỡng Hà Hà? 3. Mức Giới thiệu một thành tựu văn hóa của người Ai Luyện tập và Vận dụng, Bài độ vận Cập và Lưỡng Hà mà em ấn tượng nhất. 6: Ai Cập và Lưỡng Hà dụng 25/05/2020 20
18. 04 Khung phân phối chương trình
19. Nội dung chương trình Nội dung SGK Số tiết TẠI SAO CẦN HỌC LỊCH SỬ? Chương 1: VÌ SAO CẦN HỌC LỊCH SỬ? 3 – Lịch sử là gì? Bài 1: Lịch sử là gì? 2 – Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử? Bài 2: Thời gian trong lịch sử 1 – Thời gian trong lịch sử THỜI NGUYÊN THUỶ Chương 2: THỜI NGUYÊN THUỶ 6 – Nguồn gốc loài người Bài 3: Nguồn gốc loài người 2 – Xã hội nguyên thuỷ Bài 4: Xã hội nguyên thuỷ 2 – Sự chuyến biến từ xã hội nguyên thuỷ Bài 5: Chuyển biến về kinh tế, xã hội cuối thời sang xã hội có giai cấp 2 nguyên thuỷ – Sự chuyển biến và phân hoá của xã hội nguyên thuỷ XÃ HỘI CỔ ĐẠI Chương 3: XÃ HỘI CỔ ĐẠI 10 – Ai Cập và Lưỡng Hà Bài 6: Ai Cập và Lưỡng Hà cổ đại 3 – Ấn Độ Bài 7: Ấn Độ cổ đại 2 Bài 8: Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII 2 – Trung Quốc Bài 9: Hy Lạp và La Mã cổ đại – Hy Lạp và La Mã 3 22
20. ĐÔNG NAM Á TỪ NHỮNG THẾ KỈ Chương 4: ĐÔNG NAM Á (TỪ NHỮNG TIẾP GIÁP CÔNG NGUYÊN ĐẾN THẾ KỈ TIẾP GIÁP CÔNG NGUYÊN ĐẾN 4 THẾ KỈ X THẾ KỈ X) – Khái lược về khu vực Đông Nam Á Bài 10: Sự ra đời của các vương quốc ở Đông Nam Á (từ những thế kỉ tiếp giáp Công 2 – Các vương quốc cổ ở Đông Nam Á nguyên đến thế kỉ X) – Giao lưu thương mại và văn hóa ở Bài 11: Giao lưu thương mại và văn hoá ở Đông Nam Á từ đầu Công nguyên đến Đông Nam Á (từ đầu Công nguyên đến thế kỉ thế kỉ X X) 2 VIỆT NAM TỪ KHOẢNG THẾ KỈ VII TRƯỚC CÔNG NGUYÊN ĐẾN ĐẦU Chương 5: NƯỚC VĂN LANG, ÂU LẠC 5 THẾ KỈ X – Nhà nước Văn Lang – Âu Lạc Bài 12: Nước Văn Lang 3 + Nhà nước Văn Lang Bài 13: Nước Âu Lạc 2 + Nhà nước Âu Lạc 23
21. – Thời kì Bắc thuộc và chống Bắc thuộc từ Chương 6: THỜI BẮC THUỘC VÀ CHỐNG BẮC thế kỉ II trước Công nguyên đến năm 938 THUỘC (TỪ THẾ KỈ II TRƯỚC CÔNG NGUYÊN ĐẾN 12 NĂM 938) + Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc Bài 14: Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc và chuyển biến kinh tế, xã hội, văn 3 + Sự chuyển biến về kinh tế, văn hoá trong hoá của Việt Nam thời Bắc thuộc thời kì Bắc thuộc Bài 15: Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu giành độc lập, 5 + Các cuộc đấu tranh giành lại độc lập và bảo tự chủ (từ đầu Công nguyên đến trước thế kỉ X) vệ bản sắc văn hoá của dân tộc Bài 16: Cuộc đấu tranh giữ gìn và phát triển văn hoá 2 + Bước ngoặt lịch sử ở đầu thế kỉ X. dân tộc thời Bắc thuộc Bài 17: Bước ngoặt lịch sử đầu thế kỉ X 2 – Vương quốc Chăm-pa. Chương 7: VƯƠNG QUỐC CHĂM-PA 4 – Vương quốc Phù Nam. VÀ VƯƠNG QUỐC PHÙ NAM Bài 18: Vương quốc Chăm-pa 2 Bài 19: Vương quốc Phù Nam 2 Ôn tập, Kiểm tra, đánh giá 8 24 Tổng 52
22. 05 Yêu cầu về phương pháp dạy học Lịch sử
23. 1. Yêu cầu về phương pháp dạy học Lịch sử Lựạ chọn nội dung dạy học, 01 đảm bảo tính cơ bản, thiết thực, hiện đại, . Phát huy tính tích cực của 02 người học Vận dụng linh hoạt hình thức, phương pháp, kĩ thuật dạy 03 học, Tăng cường dạy học 04 tích hợp 05 Tăng cường dạy học phân hoá Kiểm tra, đánh giá theo NL, PC 06 26
24. 2. Hướng dẫn tổ chức các hoạt động học tập của HS a) GV cần tổ chức chuỗi hoạt động học để HS chủ động khám phá những điều chưa biết Thứ nhất: Xác định yêu cầu cần đạt. VD: Để tổ chức cho HS tìm hiểu ở Bài 1. Lịch sử là gì?, GV cần tổ chức cho HS đạt được các yêu cầu cần đạt sau và đây cũng chính là một phần mục tiêu của bài học. 25/05/2020 27
25. 2. Hướng dẫn tổ chức các hoạt động học tập của HS ` a) GV cần tổ chức chuỗi hoạt động học để HS chủ động khám phá những điều chưa biết Mục tiêu Tạo hứng thú, tâm thế học tập Thứ hai: Phương thức thực Hoạt động . hiện Thông qua các câu hỏi/ tình huống khởi động Các câu hỏi nhận thức, dự đoán, giả sử/ giả thuyết liên quan Sản phẩm đến chủ đề bài học mới, dự kiến kế hoạch học tập tiếp theo của HS. Câu hỏi cần giải “HS đã học kiến thức/ kĩ năng đó khi nào?”, quyết cho hoạt 28 động này 25/05/2020
26. Mở đầu 29
27. 2. Hướng dẫn tổ chức các hoạt động học tập của HS ` a) GV cần tổ chức chuỗi hoạt động học để HS chủ động khám phá những điều chưa biết Mục tiêu giúp cho HS khám phá, hình thành kiến thức, phát triển kĩ năng mới Thứ ba: Hoạt động hình thành Phương thức thực kiến thức mới hiện xác định các hoạt động học tập cần tổ chức cho HS • GV vận dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học Sản phẩm Kiến thức cơ bản, cốt lõi về Lịch sử • các kĩ năng, kĩ xảo Lịch sử Câu hỏi cần giải Kiến thức, kĩ năng mới mà HS phải khám phá và chiếm lĩnh được quyết cho hoạt của bài học là gì? động này 25/05/2020 30
28. Yêu cầu cần Hoạt động hình Nhiệm vụ học tập của HS Thứ ba: đạt thành kiến thức mới Yêu cầu 1: Nêu Hoạt động 1: Tìm Đọc thông tin, quan sát hình 1.2 trong Hoạt động được khái niệm hiểu về lịch sử và SGK và cho biết: Sự kiện khởi nghĩa hình thành lịch sử và môn môn Lịch sử là gì? Hai Bà Trưng (40 – 43) có phải là lịch kiến thức mới Lịch sử, hiểu sử không? Vì sao? được lịch sử là những gì diễn ra trong quá khứ. Yêu cầu 2: Giải Hoạt động 2: Tìm Nhiệm vụ 1: Đọc thông tin, quan sát thích được vì hiểu về Vì sao phải các hình từ 1.3 đến 1.6 trong SGK và sao cần phải học Lịch sử? cho biết kĩ thuật canh tác nông nghiệp Ví dụ: Để tổ chức học môn Lịch của nông dân Việt Nam và hệ thống cho HS tìm hiểu về sử. giao thông ở Hà Nội có sự thay đổi “Bài 1. Lịch sử là gì?”, như thế nào? Chúng ta cần biết sự GV có thể thiết kế các thay đổi đó không? Vì sao? nhiệm vụ học tập cho Nhiệm vụ 2: Đọc thông tin, quan sát HS như sau: hình 1.7 trong SGK hãy cho biết sự kiện đó là bước ngoặt nào của lịch sử dân tộc? Qua đó lí giải vì sao chúng ta cần học lịch sử? Nhiệm vụ 3. Hãy cho biết lịch sử và 31 25/05/2020 môn Lịch sử là gì?
29. Kiến thức mới 32
30. 2. Hướng dẫn tổ chức các hoạt động học tập của HS ` a) GV cần tổ chức chuỗi hoạt động học để HS chủ động khám phá những điều chưa biết Mục tiêu Giúp HS hệ thống kiến thức, vận dụng + đánh giá HS Thứ tư: Phương thức thực Hoạt động hiện Luyện tập, vận dụng kiến thức đã học để giải quyết bài tập luyện tập, • HS có thể hoạt động cá nhân hoặc hoạt động nhóm. vận dụng Sản phẩm Lời giải và kết quả giải các câu hỏi, bài tập/ tình huống. Câu hỏi cần giải HS sẽ làm gì để vận dụng những kiến thức, kĩ năng đã quyết cho hoạt học?, Xây dựng và sử dụng những câu hỏi và bài tập nào? động này 33 25/05/2020
31. Lưu ý: trong hoạt động và vận Ví dụ, hoạt động luyện tập và vận dụng “Bài 1. Lịch sử là gì?”. dụng, GV tập trung giải quyết các Phương án 1: GV sử dụng các câu hỏi, bài tập trong SGK để câu hỏi, bài tập trong SGK. Tuy tổ chức luyện tập, vận dụng cho HS. nhiên, GV cũng có thể mở rộng những câu hỏi, bài tập ngoài SGK Phương án 2: GV có thể mở rộng tình huống ngoài SGK như: cho phù hợp với đối tượng HS. Nhiệm vụ 1: Một bộ phận giới trẻ hiện nay cho rằng: Học Lịch sử không có ý nghĩa gì với cuộc sống. Suy nghĩ của em về quan điểm trên. Nhiệm vụ 2: HS nêu ý hiểu về câu nói của chính trị gia cổ đại Xi-xê-rông: “Lịch sử là thầy dạy của cuộc sống”. Nhiệm vụ 3: HS về nhà làm một tác phẩm gửi tương lai cho một người con/ cháu của mình với yêu cầu: tác phẩm thể hiện được sự thay đổi của bản thân qua thời gian, và trả lời được câu hỏi em đã dùng loại tư liệu nào để người đời sau biết về bản thân em. 34 25/05/2020
32. Luyện tập Vận dụng 35
33. 2. Hướng dẫn tổ chức các hoạt động học tập của HS ` GV cần tổ chức chuỗi hoạt động học a. để HS chủ động khám phá những điều chưa biết GV cần đầu tư vào việc lựa chọn các phương b. pháp, kiến thức dạy học và giáo dục phát triển PC, NL phù hợp c. GV chú trọng rèn luyện cho HS phương pháp học tập, nghiên cứu d. GV tăng cường phối hợp học tập cá thể với học tập hợp tác 36 25/05/2020
34. 06 Vấn đề đánh giá kết quả học tập của học sinh
35. a) Định hướng đánh giá kết quả giáo dục trong dạy học môn Lịch sử và Địa lí theo Chương trình GDPT năm 2018 Mục tiêu • Cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, có giá trị về mức độ đáp ứng 01 yêu cầu cần đạt của chương trình • Sự tiến bộ của HS để hướng dẫn, điều chỉnh hoạt động dạy và học Nội dung • Lí thuyết 02 • Kĩ năng của HS • Khả năng vận dụng tri thức vào những tình huống thực tế Hình thức • Đa dạng hóa các hình thức đánh giá 03 • Kết quả giáo dục: hình thức định tính và định lượng 38 25/05/2020
36. b) Một số gợi ý về hình thức và phương pháp kiểm tra đánh giá PC, NL Hình thức Phương pháp đánh giá Công cụ đánh giá đánh giá ĐGTX/ Đánh giá quá Phương pháp hỏi – đáp. Câu hỏi, bảng hỏi trình Phương pháp quan sát Ghi chép các sự kiện thường nhật, thang đo, (Đánh giá vì học tập; bảng kiểm, rubric Đánh giá là học tập) Phương pháp đánh giá qua hồ sơ học Bảng quan sát, câu hỏi vấn đáp, phiếu đánh tập giá theo tiêu chí (Rubrics, ) Phương pháp đánh giá qua sản phẩm Bảng kiểm, thang đánh giá, phiếu đánh giá học tập theo tiêu chí (Rubrics, ) Phương pháp kiểm tra viết KWLH, câu trả lời ngắn, thẻ kiểm tra, ĐGĐK/ Đánh giá Phương pháp kiểm tra viết Bài kiểm tra (câu hỏi tự luận, câu hỏi trắc tổng kết nghiệm), bài luận, bảng kiểm, phiếu đánh giá Phương pháp đánh giá qua hồ sơ học theo tiêu chí, thang đo (Đánh giá kết quả tập học tập) Phương pháp đánh giá qua sản phẩm học tập 39 25/05/2020
37. *Giới thiệu chung về hệ thống tài liệu tham khảo hỗ trợ – Sách giáo viên. – Sách bài tập. – Sách bổ trợ và sách tham khảo thiết yếu của môn học. – Thiết bị dạy học bộ môn: Bộ TBDH Cánh Diều và hướng dẫn cách khai thác trong dạy học. – Nguồn tài nguyên sách và học liệu điện tử (SGK phiên bản điện tử, video minh hoạ tiết học, bài tập tương tác phục vụ kiểm tra, đánh giá, ). *Kế hoạch bài dạy minh họa Link *Gợi ý bài kiểm tra định kì + đề kiểm tra Link 40 25/05/2020