Bài giảng Công nghệ lớp 10 - Tiết 6, Bài 6: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp - Nguyễn Thị Thu Hương

Nội dung text: Bài giảng Công nghệ lớp 10 - Tiết 6, Bài 6: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp - Nguyễn Thị Thu Hương

1. Tiết 6.BÀI 6: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO TRONG NHÂN GIỐNG CÂY TRỒNG NÔNG, LÂM NGHIỆP 3
2. NỘI DUNG BÀI HỌC I. KHÁI NIỆM VỀ PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO II. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO 1. Tính toàn năng của tế bào 2. Khả năng phân hóa và phản phân hóa III. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO 1. Quy trình 2. Ý nghĩa 4
3. I. KHÁI NIỆM VỀ PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO Nuôi cấy Tế bào (rễ, thân, lá) Phương pháp nuôi cấy mô là gì ? Cây hoàn chỉnh 5
4. I. KHÁI NIỆM VỀ PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO Nuôi cấy mô tế bào là phương pháp tách rời mô tế bào => đem nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng thích hợp => mô, tế bào đó biệt hóa, phân hóa mô cơ quan => phát triển thành cơ thể mới. Tại sao mô tế bào có thể phát triển thành cây mới?
5. Câu hỏi ôn tập kiến thức bổ trợ( liên môn sinh học 10) Sự sống trong sinh giới được tiếp diễn liên tục là do: A: Thông tin di truyền được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác B: Khả năng cảm ứng đặc biệt của sinh vật C: Khả năng tự điều chỉnh cân bằng nội môi trong tế bào D: Khả năng tiến hóa thích nghi với môi trường sống 7
6. Thông tin di truyền được chứa ở đâu? chứa trong gen( ADN) ở nhân tế bào Tế bào thực vật Nhờ hệ gen mang toàn bộ thông tin di truyền của loài mà tế bào có thể phân hóa, biệt hóa thành cây con hoàn chỉnh 8
7. II. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TB 1. Tính toàn năng của tế bào • TB chứa hệ gen qui định, mang toàn bộ lượng thông tin của loài. • TB có thể sinh sản vô tính khi nuôi cấy trong môi trường thích hợp để tạo thành cây hoàn chỉnh 9
8. 2. Khả năng phân hóa và phản phân hóa ◼ Phân hóa TB: Tế bào hợp tử -> Tế bào phôi sinh-> Tế bào chuyên hóa ◼ Phản phân hóa TB: trong điều kiện thích hợp Tế bào chuyên hóa -> Tế bào phôi sinh 10
9. 2. Khả năng phân hóa và phản phân hóa Quá trình phân hóa Tế bào phôi sinh Tế bào chuyên hóa (Rễ, Thân, Lá) Quá trình phản phân hóa 11
10. III. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG NUÔI CẤY MÔ TB 1. Quy trình Bước 1 Chọn vật liệu nuôi cấy Bước 2 Khử trùng Bước 3 Tạo chồi Bước 4 Tạo rễ Bước 5 Cấy cây vào môi trường thích hợp Bước 6 Trồng cây trong vườn ươm 12
11. Bước1: Chọn vật liệu nuôi cấy • Chọn mẫu tốt, không bị nhiễm bệnh • Cách làm: o Chọn cây mẹ khoẻ, sạch bệnh o Chọn mô phân sinh đỉnh chồi , đỉnh rễ, bộ phận non Tại sao vật liệu nuôi cấy thường là đỉnh chồi, đỉnh rễ? 13
12. Bước 2: Khử trùng ◼ Mẫu và dụng cụ được tẩy rửa, khử trùng. ◼ Cắt đỉnh sinh trưởng thành phần tử nhỏ, tẩy rửa, khử trùng ở buồng vô trùng. Khử trùng bằng cồn 90 độ, Javen, sau đó rửa sạch bằng nước cất 2 lần Buồng khử trùng 14
13. Bước 3: Tạo chồi Nuôi vật liệu nuôi cấy trong MT MS Cây con mới hình thành 15
14. Môi trường dinh dưỡng: - Nguyên tố đa lượng: N, S, Ca, K, P - Nguyên tố vi lượng: Fe, B, Mo, I, Cu - Đường: Glucozơ, Saccarozơ - Chất điều hòa sinh trưởng: Auxin, Môi trường thạch Cytokinin ◼ Để phát triển thân cành cho chồi trong môi trường dinh dưỡng có bổ sung Cytokinin hoạt hoá tạo chồi 16
15. Tạo mô sẹo từ thân cây Tạo mô sẹo từ lá 17
16. Bước 4: Tạo rễ Khi chồi đạt tiêu chuẩn về chiều cao, số lá thì chuyển sang MT tạo rễ, bổ sung chất kích thích auxin, IBA 19
17. Bước 5: Cấy cây vào môi trường thích ứng Chuyển cây sang MT thích ứng gần giống với MT tự nhiên về: nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng Theo em có thể bỏ qua bước này được không? 21
18. Bước 6:Trồng cây trong vườn ươm Khi cây đủ chiều cao, thân lá thì chuyển cây ra vườn ươm. 22
19. 2. Ý nghĩa Nhân với số lượng lớn, trên quy mô CN 24
20. Hệ số nhân giống cao Trồng bằng phương pháp truyền thống: 1ha cần 3 tạ khoai giống Nuôi cấy mô: từ 1 củ khoai tây sau 8 tháng có thể thu được 2 triệu mầm giống đủ trồng cho 40 ha 25
21. Sản phẩm sạch bệnh và đồng nhất về di truyền 26
22. Giống lai được tạo ra từ nuôi cấy mô tế bào trần 27
23. Củng cố bài học Câu 1: Quá trình chuyển hóa từ tế bào phôi sinh thành tế bào chuyên hóa đặc hiệu gọi là: A: Sự phân chia tế bào B: Sự phân hóa tế bào C: Sự phản phân hóa tế bào D: Tính toàn năng của tế bào 29
24. Câu 2: Trong nhân giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào, người ta thường chọn vật liệu nuôi cấy là: A: Tế bào lá cây B: Tế bào rễ cây C: Tế bào cành cây D: Tế bào ở đỉnh sinh trưởng 30
25. Câu 3: Nhân giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô và phương pháp chiết cành giống nhau ở đặc điểm: A: Đòi hỏi yêu cầu kĩ thuật cao B: Cho ra sản phẩm đồng nhất về mặt di truyền C: Có hệ số nhân giống cây trồng cao D: Có thể áp dụng trên nhiều đối tượng cây trồng 31