Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài: Con cò

48 trang minh70 5970

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài: Con cò", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_ngu_van_9_bai_con_co.ppt

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài: Con cò

TuÇn 24 - TiÕt 111, 112 VĂN BẢN
KHỞI ĐỘNG (A) (B) Con cò chết rũ trên cây Con cò bay lả, bay la Cò con mở lịch xem ngày làm ma Bay từ cổng phủ bay ra cánh đồng. Cà cuống uống rượu la đà Chim ri ríu rít bò ra lấy phần Con cò bay lả, bay la Chào mào thì đánh trống quân Bay từ cửa phủ, bay về Đồng Đăng Chim chích cởi trần vác mõ đi rao. (C) (D) Con cò lặn lội bờ sông Quanh năm buôn bán ở mom sông Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ Nuôi đủ năm con với một chồng. non. Lặn lội thân cò khi quãng vắng Cái cò đi đón cơn mưa Eo sèo mặt nước buổi đò đông. Tối tăm mù mịt ai đưa cò về (Thương vợ - Tú Xương) TÌM ĐIỂM CHUNG VỀ NỘI DUNG ĐƯỢC THỂ HIỆN TRONG CẢ 4 VÍ DỤ? NHẬN XÉT Ý NGHĨA HÌNH TƯỢNG CON CÒ TRONG TỪNG TRƯỜNG HỢP TRÊN?
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả:
Nhµ th¬ xuÊt s¾c cña nÒn th¬ ca hiÖn ®¹i ViÖt Nam ë thÕ kØ XX. Th¬ ChÕ Lan Viªn cã phong c¸ch nghÖ thuËt suy tëng triÕt lÝ, ®Ëm chÊt trÝ tuÖ vµ hiÖn ®¹i. H×nh ¶nh ®a d¹ng, phong phó, kÕt hîp gi÷a thùc vµ ¶o, nhiÒu bÊt ngê lÝ thó.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm:
Bµi th¬ khai th¸c vµ ph¸t triÓn h×nh ¶nh con cß trong nh÷ng c©u h¸t ru rÊt quen thuéc, ®Ó ngîi ca t×nh mÑ vµ ý nghÜa lêi ru ®èi víi cuéc ®êi mçi con ngêi. Tõ h×nh tîng trung t©m : “Con cß” ®îc ph¸t triÓn më réng ý nghÜa biÓu tîng vÒ t×nh mÑ.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu TỔ 1: (I) tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một TỔ 2: (II) trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. TỔ 3: (III) - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh TỔ 4: NHẬN XÉT sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm: - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc
Vç c¸nh qua n«i. Ngñ ®i ! Ngñ ®i ! Cho c¸nh cß, c¸nh v¹c, Cho c¶ s¾c trêi §Õn h¸t Quanh n«i.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm: - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Bố cục
I II III Con cßn bÕ trªn tay Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Ngñ Dï ë gÇn con, Con cha biÕt con cß yªn ! Dï ë xa con, Nhng trong lêi mÑ h¸t Cho cß tr¾ng ®Õn lµm Lªn rõng xuèng bÓ, Cã c¸nh cß ®ang bay : quen, Cß sÏ t × m con, “Con cß bay la Cß ®øng ë quanh n«i Cß m·i yªu con. Con cß bay l¶ Råi cß vµo trong tæ Con dï lín vÉn lµ Con cß cæng phñ, Con cß §ång §¨ng ” Con ngñ yªn th× cß còng con cña mÑ, Cß mét m×nh, cß ph¶i ngñ, §i hÕt ®êi, lßng mÑ kiÕm lÊy ¨n, C¸nh cña cß, hai ®øa ®¾p vÉn theo con. Con cã mÑ, con ch¬i chung ®«i. À ơi! råi l¹i ngñ. “Con cß ¨n ®ªm, Mai kh«n lín, con theo cß Mét con cß th«i, Con cß xa tæ, ®i häc, Con cß mÑ h¸t Cß gÆp cµnh mÒm, C¸nh tr¾ng cß bay theo Còng lµ cuéc ®êi Cß sî x¸o m¨ng ” gãt ®«i ch©n. Vç c¸nh qua n«i. Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Cß ¬i, chí sî ! Lín lªn, lín lªn, lín lªn Ngñ ®i ! Ngñ ®i ! Cµnh cã mÒm, mÑ ®· Con lµm g× ? Cho c¸nh cß, c¸nh s½n tay n©ng ! Con lµm thi sÜ ! v¹c, Trong lêi ru cña mÑ C¸nh cß tr¾ng l¹i bay Cho c¶ s¾c trêi thÊm h¬i xu©n, Con cha biÕt con cß, hoµi kh«ng nghØ §Õn h¸t con v¹c, Tríc hiªn nhµ Quanh n«i. Con cha biÕt nh÷ng Vµ trong h¬i m¸t c©u v¨n cµnh mÒm mÑ h¸t, S÷a mÑ nhiÒu, con ngñ ch¼ng ph©n v©n.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu + Đoạn 1: hình ảnh tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một con cò qua lời ru của trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. mẹ thời thơ ấu - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh + Đoạn 2: Hình ảnh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) con cò và lời ru của 2. Tác phẩm: mẹ trên những chặng - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” đường đời. I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN + Đoạn 3: Từ hình 1. Đọc 2. Bố cục ảnh con cò, suy ngẫm, triết lí vè ý nghĩa lời ru và lòng mẹ đối với cuộc đời mỗi con người
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm: - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Bố cục 3. Phân tích:
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm: - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Bố cục 3. Phân tích: a) Hình ảnh con cò qua lời ru thời thơ ấu
(I) Con cßn bÕ trªn tay Con cha biÕt con cß Nhng trong lêi mÑ h¸t Cã c¸nh cß ®ang bay : “Con cß bay la Con cß bay l¶ Con cß cæng phñ, Con cß §ång §¨ng ” Cß mét m×nh, cß ph¶i kiÕm lÊy ¨n, Con cã mÑ, con ch¬i råi l¹i ngñ. “Con cß ¨n ®ªm, Con cß xa tæ, Cß gÆp cµnh mÒm, Cß sî x¸o m¨ng ” Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Cß ¬i, chí sî ! Cµnh cã mÒm, mÑ ®· s½n tay n©ng ! Trong lêi ru cña mÑ thÊm h¬i xu©n, Con cha biÕt con cß, con v¹c, Con cha biÕt nh÷ng cµnh mÒm mÑ h¸t, S÷a mÑ nhiÒu, con ngñ ch¼ng ph©n v©n.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm: - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Bố cục 3. Phân tích: a) Hình ảnh con cò qua lời ru thời thơ ấu + “Con còn bế . / .đang bay” => Hình ảnh con cò được gợi từ ca dao, hiện lên qua lời hát ru của mẹ khi con còn bé.
(I) Con cßn bÕ trªn tay Con cha biÕt con cß Nhng trong lêi mÑ h¸t Cã c¸nh cß ®ang bay : “Con cß bay la Con cß bay l¶ Con cß cæng phñ, Con cß §ång §¨ng ” Cß mét m×nh, cß ph¶i kiÕm lÊy ¨n, Con cã mÑ, con ch¬i råi l¹i ngñ. “Con cß ¨n ®ªm, Con cß xa tæ, Cß gÆp cµnh mÒm, Cß sî x¸o m¨ng ” Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Cß ¬i, chí sî ! Cµnh cã mÒm, mÑ ®· s½n tay n©ng ! Trong lêi ru cña mÑ thÊm h¬i xu©n, Con cha biÕt con cß, con v¹c, Con cha biÕt nh÷ng cµnh mÒm mÑ h¸t, S÷a mÑ nhiÒu, con ngñ ch¼ng ph©n v©n.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG + “Con cò ăn đêm xáo măng ” => gợi về 1. Tác giả: người lao động, người phụ nữ vất vả, - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan nhoc nhằn kiếm sống. Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền thi ca Việt Nam hiện đại. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm: - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Bố cục 3. Phân tích: a) Hình ảnh con cò qua lời ru thời thơ ấu + “Con còn bế . / .đang bay” => Hình ảnh con cò được gợi từ ca dao, hiện lên qua lời hát ru của mẹ khi con còn bé. + “Con cò cánh đồng ”/ “Con cò bay lả . Đồng Đăng” => gợi hình ảnh quê hương tươi đẹp, thanh bình.
(I) Con cßn bÕ trªn tay Con cha biÕt con cß Nhng trong lêi mÑ h¸t Cã c¸nh cß ®ang bay : “Con cß bay la Con cß bay l¶ Con cß cæng phñ, Con cß §ång §¨ng ” Cß mét m×nh, cß ph¶i kiÕm lÊy ¨n, Con cã mÑ, con ch¬i råi l¹i ngñ. “Con cß ¨n ®ªm, Con cß xa tæ, Cß gÆp cµnh mÒm, Cß sî x¸o m¨ng ” Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Cß ¬i, chí sî ! Cµnh cã mÒm, mÑ ®· s½n tay n©ng ! Trong lêi ru cña mÑ thÊm h¬i xu©n, Con cha biÕt con cß, con v¹c, Con cha biÕt nh÷ng cµnh mÒm mÑ h¸t, S÷a mÑ nhiÒu, con ngñ ch¼ng ph©n v©n.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG + “Con cò ăn đêm xáo măng ” => gợi về 1. Tác giả: người lao động, người phụ nữ vất vả, - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan nhoc nhằn kiếm sống. Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. + “Cò một mình con có mẹ .lại ngủ” - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu -> Đối sánh giữa hai hình ảnh biểu trưng: tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một “con” và “cò”. trong những gương mặt tiêu biểu của nền => Con được chăm sóc, bảo vệ, nâng niu vì thi ca Việt Nam hiện đại. con có mẹ. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- Chim báo bão” (1967) 2. Tác phẩm: - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Bố cục 3. Phân tích: a) Hình ảnh con cò qua lời ru thời thơ ấu + “Con còn bế . / .đang bay” => Hình ảnh con cò được gợi từ ca dao, hiện lên qua lời hát ru của mẹ khi con còn bé. + “Con cò cánh đồng ”/ “Con cò bay lả . Đồng Đăng” => gợi hình ảnh quê hương tươi đẹp, thanh bình.
(I) Con cßn bÕ trªn tay Con cha biÕt con cß Nhng trong lêi mÑ h¸t Cã c¸nh cß ®ang bay : “Con cß bay la Con cß bay l¶ Con cß cæng phñ, Con cß §ång §¨ng ” Cß mét m×nh, cß ph¶i kiÕm lÊy ¨n, Con cã mÑ, con ch¬i råi l¹i ngñ. “Con cß ¨n ®ªm, Con cß xa tæ, Cß gÆp cµnh mÒm, Cß sî x¸o m¨ng ” Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Cß ¬i, chí sî ! Cµnh cã mÒm, mÑ ®· s½n tay n©ng ! Trong lêi ru cña mÑ thÊm h¬i xu©n, Con cha biÕt con cß, con v¹c, Con cha biÕt nh÷ng cµnh mÒm mÑ h¸t, S÷a mÑ nhiÒu, con ngñ ch¼ng ph©n v©n.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG + “Con cò ăn đêm xáo măng ” => gợi về 1. Tác giả: người lao động, người phụ nữ vất vả, - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan nhoc nhằn kiếm sống. Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. + “Cò một mình con có mẹ .lại ngủ” - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu -> Đối sánh giữa hai hình ảnh biểu trưng: tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một “con” và “cò”; trong những gương mặt tiêu biểu của nền => Con được chăm sóc, bảo vệ, nâng niu vì thi ca Việt Nam hiện đại. con có mẹ. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh + “Ngủ yên! chẳng phân vân” sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- ->Điệp ngữ “ngủ yên”, nhịp thơ 2/2/2/2 gợi Chim báo bão” (1967) sự vỗ về dịu dàng; âm điệu ngọt ngào, tha 2. Tác phẩm: thiết đầy bao dung. - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày thường – Chim báo bão” I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Bố cục 3. Phân tích: a) Hình ảnh con cò qua lời ru thời thơ ấu + “Con còn bế . / .đang bay” => Hình ảnh con cò được gợi từ ca dao, hiện lên qua lời hát ru của mẹ khi con còn bé. + “Con cò cánh đồng ”/ “Con cò bay lả . Đồng Đăng” => gợi hình ảnh quê hương tươi đẹp, thanh bình.
11 12 1 10 2 9 3 8 4 7 6 5 (2 phút) Ý NGHĨA những hình ảnh ẩn dụ trong đoạn thơ “Ngủ yên! chẳng phân vân”.
Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Cß ¬i, chí sî ! Cµnh cã mÒm, mÑ ®· s½n tay n©ng ! Trong lêi ru cña mÑ thÊm h¬i xu©n, Con cha biÕt con cß, con v¹c, Con cha biÕt nh÷ng cµnh mÒm mÑ h¸t, S÷a mÑ nhiÒu, con ngñ ch¼ng ph©n v©n.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG + “Con cò ăn đêm xáo măng ” => gợi về 1. Tác giả: người lao động, người phụ nữ vất vả, - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan nhoc nhằn kiếm sống. Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. + “Cò một mình con có mẹ .lại ngủ” - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu -> Đối sánh giữa hai hình ảnh biểu trưng: tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một “con” và “cò”; trong những gương mặt tiêu biểu của nền => Con được chăm sóc, bảo vệ, nâng niu vì thi ca Việt Nam hiện đại. con có mẹ. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh + “Ngủ yên! chẳng phân vân” sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- ->Điệp ngữ “ngủ yên”, nhịp thơ 2/2/2/2 gợi Chim báo bão” (1967) sự vỗ về dịu dàng; âm điệu ngọt ngào, tha 2. Tác phẩm: thiết đầy bao dung. - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày ->kết hợp hình ảnh ẩn dụ giàu ý nghĩa thường – Chim báo bão” (cành mềm; lời ru thấm hơi xuân, con cò, I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN con vạc; sữa mẹ phân vân); điệp ngữ 1. Đọc “con chưa biết” 2. Bố cục 3. Phân tích: a) Hình ảnh con cò qua lời ru thời thơ ấu + “Con còn bế . / .đang bay” => Hình ảnh con cò được gợi từ ca dao, hiện lên qua lời hát ru của mẹ khi con còn bé. + “Con cò cánh đồng ”/ “Con cò bay lả . Đồng Đăng” => gợi hình ảnh quê hương tươi đẹp, thanh bình.
(I) Con cßn bÕ trªn tay Con cha biÕt con cß Nhng trong lêi mÑ h¸t Cã c¸nh cß ®ang bay : “Con cß bay la Con cß bay l¶ Con cß cæng phñ, Con cß §ång §¨ng ” Cß mét m×nh, cß ph¶i kiÕm lÊy ¨n, Con cã mÑ, con ch¬i råi l¹i ngñ. “Con cß ¨n ®ªm, Con cß xa tæ, Cß gÆp cµnh mÒm, Cß sî x¸o m¨ng ” Ngñ yªn ! Ngñ yªn ! Cß ¬i, chí sî ! Cµnh cã mÒm, mÑ ®· s½n tay n©ng ! Trong lêi ru cña mÑ thÊm h¬i xu©n, Con cha biÕt con cß, con v¹c, Con cha biÕt nh÷ng cµnh mÒm mÑ h¸t, S÷a mÑ nhiÒu, con ngñ ch¼ng ph©n v©n.
TIẾT 111, 112 – HDĐT : CON CÒ (Chế Lan Viên) I. TÌM HIỂU CHUNG + “Con cò ăn đêm xáo măng ” => gợi về 1. Tác giả: người lao động, người phụ nữ vất vả, - Chế Lan Viên (1920 – 1989), tên thật: Phan nhoc nhằn kiếm sống. Ngọc Hoan, quê Quảng Trị. + “Cò một mình con có mẹ .lại ngủ” - Phong cách thơ đậm chất suy tưởng, giàu -> Đối sánh giữa hai hình ảnh biểu trưng: tính triết lí, hình ảnh thơ sáng tạo => là một “con” và “cò”; trong những gương mặt tiêu biểu của nền => Con được chăm sóc, bảo vệ, nâng niu vì thi ca Việt Nam hiện đại. con có mẹ. - Tác phẩm chính: “Điêu tàn” (1937); “Ánh + “Ngủ yên! chẳng phân vân” sáng và phù sa” (1960); “Hoa ngày thường- ->Điệp ngữ “ngủ yên”, nhịp thơ 2/2/2/2 gợi Chim báo bão” (1967) sự vỗ về dịu dàng; âm điệu ngọt ngào, tha 2. Tác phẩm: thiết đầy bao dung. - “Con cò” (1962), in trong tập thơ “Hoa ngày ->kết hợp hình ảnh ẩn dụ giàu ý nghĩa thường – Chim báo bão” (cành mềm; lời ru thấm hơi xuân, con cò, I. ĐỌC, HIỂU VĂN BẢN con vạc; sữa mẹ phân vân); điệp ngữ 1. Đọc “con chưa biết” 2. Bố cục 3. Phân tích: Tình yêu thương bao la của người mẹ luôn che chở, nâng đỡ con. a) Hình ảnh con cò qua lời ru thời thơ ấu Lời ru đưa con vào giấc ngủ, và trong + “Con còn bế . / .đang bay” vô thức, đứa trẻ đón nhận suối nguồn tình => Hình ảnh con cò được gợi từ ca dao, hiện mẹ bằng trực giác. lên qua lời hát ru của mẹ khi con còn bé. + “Con cò cánh đồng ”/ “Con cò bay lả . Đồng Đăng” => gợi hình ảnh quê hương tươi đẹp, thanh bình.
11 12 1 10 2 9 3 8 4 7 6 5 Nét chung và riêng trong cách thể hiện đề tài ở hai bài thơ: “Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ” và “Con cß”?
C¸nh cß trong c©u h¸t mÑ ru Con duø lôùn vaãn laø con cuûa meï Ñi heát ñôøi loøng meï vaãn theo con Th¬ ChÕ Lan Viªn – Nh¹c Ph¹m Tuyªn
Hết tiết 111
1. Bµi cò : - Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m râ néi dung c¬ b¶n vµ nghÖ thuËt ®Æc s¾c. - TiÕp tôc phÇn luyÖn tËp ë nhµ. 2. Bµi míi : - T×m hiÓu vµ so¹n bµi “Mïa xu©n nho nhá“, t×m hiÓu t¸c gi¶ t¸c phÈm. - Ph©n tÝch ý nghÜa tõng mïa xu©n. - Thùc hiÖn c©u hái SGK.
Chóng ta tiÕp tôc T×m hiÓu phÇn tiÕp theo
Chung : §Òu mîn lêi h¸t ru ®Ó ngîi ca vÒ t×nh mÑ. Riªng : Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lng mÑ : Mang ©m ®iÖu lêi h¸t ru cña bµ mÑ Tµ «i. Cã 3 ®iÖp khóc, mçi ®iÖp khóc cã 2 lêi ru : lêi nhµ th¬, vµ lêi ngêi mÑ. T×nh th¬ng con g¾n liÒn t×nh th¬ng bé ®éi, d©n lµng, ®Êt níc. Con cßMîn : h×nh ¶nh “Con cß” trong ca dao h¸t ru. Cã 3 ®o¹n, mçi ®o¹n thÓ hiÖn h×nh ¶nh con cß mang mét ý nghÜa : Lêi ru thêi th¬ Êu, lêi ru qua tõng chÆng ®êng ®êi, triÕt lÝ vÒ ý nghÜa cña lêi ru vµ t×nh mÑ.
b. H×nh ¶nh con cß vaø lôøi ru qua từng chặng đường đời: Ngñ yªn! Ngñ yªn! Ngñ yªn! Cho cß tr¾ng ®Õn lµm quen Cß ®øng ë quanh n«i Råi cß vµo trong tæ Con ngñ yªn th× cß còng ngñ C¸nh cña cß hai ®øa ®¾p chung ®«i Mai kh«n lín con theo cß ®i häc, C¸nh cña cß bay theo gãt ®«i ch©n -> §iÖp ng÷, nh©n ho¸, ẩn dụ, Lín lªn, lín lªn, lín lªn c©u th¬ dµi ng¾n kh¸c nhau Con lµm g×? => C¸nh cß ®· ®i vµo tiÒm thøc cña Con lµm thi sÜ! tuæi th¬ trë nªn gÇn gòi, th©n thiÕt C¸nh cß tr¾ng l¹i bay hoµi kh«ng nghØ naâng ñôõ taâm hoàn suèt ®êi. Tríc hiªn nhµ => H × nh ¶nh con cß cã ý nghÜa Vaø trong hôi maùt caâu vaên biÓu t îng vÒ lßng mÑ, vÒ sù d × u d¾t n©ng ®ì bÒn bØ cña mÑ.
3. ý nghÜa cña h×nh ¶nh con cß vµ lêi ru. Dï ë gÇn con - Con c o :̀ là taám loøng cuûa Dï ë xa con ngöôøi meï beân con suoát ñôøi. Lªn rõng xuèng bÓ -> NhÞp th¬ dån dËp, ®iÖp tõ, Cß sÏ t×m con phã tõ Cß m·i yªu con Con dï lín vÉn lµ con cña mÑ => T×nh c¶m cña mÑ m·i d¹t dµo §i hÕt ®êi lßng mÑ vÉn theo con. vµ cã ý nghÜa lín lao víi cuéc ®êi cña con ngêi. µ ¬i! Mét con cß th«i Con cß mÑ h¸t - Lời ru: là khao khát của người mẹ. Còng lµ cuéc ®êi Vç c¸nh qua n«i -> ThÓ th¬ tù do, mang ©m hëng cña Ngñ ®i! Ngñ ®i! lêi ru. Cho c¸nh cß ,c¸nh v¹c => Taát caû yù nghóa cuûa cuoäc ñôøi meï Cho c¶ s¾c trêi ñeàu höôùng veà con, cho con §Õn h¸t Quanh n«i.
TiÕt : 111 ChÕ Lan Viªn I.T×m hiÓu chung : 1.T¸c gi¶ t¸c phÈm : 2.§äc vµ t×m hiÓu chó thÝch : 3.T×m hiÓu bè côc : II.C¶m nhËn vÒ bµi th¬ : 1.Lêi ru thêi th¬ Êu : 2.Lêi ru qua tõng chÆng ®êng ®êi :
2. Lêi ru qua tõng chÆng ®êng ®êi : Lín lªn trong lêi ru cña mÑ Cß ®øng ë quanh n«i Råi cß vµo trong tæ C¸nh cña cß hai ®øa ®¾p chung ®«i Cuéc sèng Êm ¸p, ®îc che chë, ®îc n©ng niu Con theo cß ®i häc Con lµm thi sÜ Bay theo gãt ®«i ch©n Bay hoµi kh«ng nghØ Kh¬i dËy, båi ®¾p nh÷ng t×nh c¶m ®Ñp ®Ï cña con ngêi T×nh mÑ th¬ng con lµ m¹ch nguån nu«i dìng
+ H×nh ¶nh con cß ®· mang ý nghÜa biÓu tîng vÒ lßng mÑ, vÒ sù bao dung, chë che, d×u d¾t, n©ng ®ì. + C¸nh cß vµ tuæi th¬, c¸nh cß vµ t×nh mÑ, c¸nh cß vµ cuéc ®êi cø hoµ quyÖn trong lêi h¸t ru. + C¸nh cß g¾n víi tõng bíc ch©n, tõng bíc ®êng lín kh«n ®Ó trëng thµnh.
TiÕt : 111 ChÕ Lan Viªn I.T×m hiÓu chung : 1.T¸c gi¶ t¸c phÈm : 2.§äc vµ t×m hiÓu chó thÝch : 3.T×m hiÓu bè côc : II.C¶m nhËn vÒ bµi th¬ : 1.Lêi ru thêi th¬ Êu : 2.Lêi ru qua tõng chÆng ®êng ®êi : 3.ý nghÜa triÕt lÝ cña lêi ru vµ t×nh mÑ :
3. ý nghÜa triÕt lÝ cña lêi ru vµ t×nh mÑ : Lßng mÑ vÉn theo con Dï ë gÇn con Dï ë xa con Cß vÉn t×m con Cß m·i theo con Con dï lín vÉn lµ con lßng mÑ vÉn theo con Qui luËt t×nh c¶m : BÒn v÷ng, réng lín, cã ý nghÜa s©u s¾c Con cß mÑ h¸t Còng lµ cuéc ®êi T×nh mÑ thËt s©u nÆng, bÒn l©u suèt cuéc ®êi
C©u 1 : H×nh tîng “con cß“ trong bµi th¬ cã ý nghÜa biÓu tîng g× ? a.BiÓu tîng cho cuéc sèng khã nhäc tr- íc kia. b.BiÓu tîng cho cuéc sèng vÊt v¶ h«m nay c.BiÓu tîng cho ngêi phô n÷ ViÖt Nam. d.BiÓu tîng cho tÊm lßng ngêi mÑ vµ lêi mÑ ru.
C©u 2 : NhËn ®Þnh nµo kh«ng ®óng vÒ h×nh ¶nh “c¸nh cß“ ®îc gîi vÒ qua nh÷ng c©u ca dao ? a.Kh«ng gian lµng quª thanh b×nh, yªn ¶, víi lêi ru mang ®iÖu hån d©n téc. b.Cuéc sèng lao ®éng lam lò, vÊt v¶. c.VÎ ®Ñp tÇn t¶o, chÞu th¬ng chÞu khã cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam. d.Gîi lªn nh÷ng c¸nh ®ång cß bay th¼ng c¸nh.
C©u 3 : NhËn xÐt nµo nãi ®óng nhÊt vÒ néi dung cña bµi th¬ “Con cß“ ? a.C¶m nhËn, suy ngÉm vÒ mét m¸i Êm gia ®×nh. b.C¶m nhËn, suy ngÉm vÒ t×nh c¶m mÑ con g¾n bã, thiªng liªng. c.C¶m nhËn, suy ngÉm vÒ t×nh yªu gia ®×nh, quª h¬ng. d.C¶m nhËn, suy ngÉm vÒ cuéc sèng sinh ho¹t gÇn gòi, th©n th¬ng.
TiÕt : 111 ChÕ Lan Viªn I.T×m hiÓu chung : 1.T¸c gi¶ t¸c phÈm : 2.§äc vµ t×m hiÓu chó thÝch : 3.T×m hiÓu bè côc : II.C¶m nhËn vÒ bµi th¬ : 1.Lêi ru thêi th¬ Êu : 2.Lêi ru qua tõng chÆng ®êng ®êi : 3.ý nghÜa triÕt lÝ cña lêi ru vµ t×nh mÑ : III.Tæng kÕt : Ghi nhí : SGK
1.Tªn8.H5Mét6.Tõ3.Bµi74.Côm.§.ChÊt×2.Häèinh ®Öm con tËpt th¬îng¶nh liÖutõtªn th¬ “cß® miªuContrmétîc cñad©n÷ cñath«i, t® ×cßcon a nh t¶nhµgian vµoChÕ” c¸nhthÓcon®Ò cß th¬ lêi® LancËp hiÖn®îc cßîc cßChÕh¸t ®Viªn®Õn ®amÑtrongtrong a ruLanvµo vµo ®iÒutrtrongh¸t íc Viªnbµibµibµi lêi ( )1945nµy th¬ th¬th¬ th¬? ? ? ? ? ?? 1 ®? ?i ª? u? ?t µ? n? 7 2 p? h? a? n? n? g? ä? c? h? o? a? n? 612345 12 12 3 n? g? î? ?i c? a? ?t ?× n? h? m? ?Ñ 10 4 b? a? y? l? a? b? a? y? ?l ¶? 14 5 h? ?× n? h? ?t ? î? n? g? c? o? n? c? ß? 6 µ? ¬? ?i 3 7 c? a? d? a? o? h? ¸? ?t r? u? 10 8 8 ®? å? n? g? ®? ¨? n? g? u n a c i c l g ¬ c u « ® XÕp l¹i ?c ò? n? g? ?l ?µ ?c u? é? c? ®? ê? ?i 13 ¤
MÑ yªu con Nh¹c NguyÔn V¨n Tý – Ca sÜ Thanh Thuý
(TrÝch) BÇn thÇn h¬ng huÖ th¬m ®ªm khãi nhang vÏ nÎo ®êng lªn niÕt bµn ch©n nhang lÊm l¸p tro tµn x¨m x¨m bãng mÑ trÇn gian thuë nµo MÑ ta kh«ng cã yÕm ®µo nãn mª thay nãn quai thao ®éi ®Çu rèi ren tay bÝ tay bÇu v¸y nhuém bïn, ¸o nhuém n©u bèn mïa C¸i cß sung ch¸t ®µo chua c©u ca mÑ h¸t giã ®a vÒ trêi ta ®i trän kiÕp con ngêi còng kh«ng ®i hÕt nh÷ng lêi mÑ ru.