Đề khảo sát chất lượng học kì II môn Ngữ Văn Lớp 8 - Năm học 2022-2023 - Phòng GD&ĐT Thái Thụy (Có đáp án)

Nội dung text: Đề khảo sát chất lượng học kì II môn Ngữ Văn Lớp 8 - Năm học 2022-2023 - Phòng GD&ĐT Thái Thụy (Có đáp án)

1. PHÒNG GD&ĐT ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KỲ II THÁI THỤY NĂM HỌC 2022 - 2023 Môn: NGỮ VĂN 8 Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề) I. PHẦN ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi: “Mỗi chúng ta đều giống một đóa hoa. Có những bông hoa lớn và cũng có những bông hoa nhỏ, có những bông nở sớm và những bông nở muộn, có những đóa hoa rực rỡ sắc màu được bày bán ở những cửa hàng lớn, cũng có những đóa hoa đơn sắc kết thúc “đời hoa” bên vệ đường. Sứ mệnh của hoa là nở. Cho dù không có những ưu thế để như nhiều loài hoa khác, cho dù được đặt ở bất cứ đâu, thì cũng hãy bừng nở rực rỡ, bung ra những nét đẹp mà chỉ riêng ta mới có thể mang đến cho đời. [...] Hãy bừng nở đóa hoa của riêng mình dù có được gieo mầm ở bất cứ đâu.” (Kazuko Watanabe, Mình là nắng việc của mình là chói chang, Vũ Thùy Linh dịch, NXB Thế giới, 2018) Câu 1. (0,5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. Câu 2. (1,0 điểm): Hãy xác định kiểu câu của những câu sau: - Mỗi chúng ta đều giống một đóa hoa. - Hãy bừng nở đóa hoa của riêng mình dù có được gieo mầm ở bất cứ đâu. Câu 3. (1,0 điểm): Em có đồng tình với suy nghĩ của tác giả: “Mỗi chúng ta đều giống một đóa hoa.” Không ? Vì sao ? Câu 4. (0,5 điểm): Em hiểu câu nói này như thế nào: Hãy bừng nở đóa hoa của riêng mình dù có được gieo mầm ở bất cứ đâu. II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 6 đến 8 câu) trình bày suy nghĩ của em về lợi ích của việc đọc sách đối với học sinh. Câu 2. (5,0 điểm) Cảm nhận bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh. ---HẾT--- Họ và tên học sinh:......................................................Số báo danh:.............
2. HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM MÔN NGỮ VĂN 8 I. PHẦN ĐỌC HIỂU ( 3,0 điểm ) Câu Nội dung Điểm 1 Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận 0,5 đ - Mỗi chúng ta đều giống một đóa hoa - Thuộc kiểu câu trần thuật. 0,5đ 2 - Hãy bừng nở đóa hoa của riêng mình dù có được gieo mầm ở bất cứ 0,5đ đâu - Thuộc kiểu câu cầu khiến. Em đồng tình với suy nghĩ của tác giả: “Mỗi chúng ta đều giống một 0,25 đóa hoa”. Vì: - Trong mỗi chúng ta ai cũng có những dáng vẻ, năng lực, phẩm chất 0,75 tốt đẹp của riêng bản thân mình. Mỗi người được ví như một đóa hoa có hương sắc riêng, giá trị riêng để tô đẹp cho cuộc đời, làm cho cuộc đời này trở nên phong phú 3 Hướng dẫn chấm; - Bày tỏ được quan điểm: 0,25 điểm - Lí giải hợp lí, thuyết phục: 0,75 điểm - Lí giải chung chung, chưa thật thuyết phục: 02,5 – 0,5 điểm Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Hãy bừng nở đóa hoa của riêng mình dù có được gieo mầm ở bất cứ đâu. Hãy luôn sống là chính mình, sống hết mình với năng lực, giá trị của 4 0,5 bản thân. Hãy làm cho đóa hoa của mình luôn rực nở, đem đến hương sắc cho đời dù ở bất cứ hoàn cảnh nào. Đó chính là cách mà ta sống ý nghĩa và hạnh phúc hơn trong cuộc đời này. II. LÀM VĂN ( 7,0 điểm ) Câu Nội dung Điểm 1 Viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 6 đến 8 câu) trình bày suy 2,0 nghĩ của em về lợi ích của việc đọc sách đối với học sinh. a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 0,25 Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25 Lợi ích của việc đọc sách đối với học sinh
3. c. Triển khai vấn đề cần nghị luận 1,0 Học sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách khác nhau nhưng phải làm rõ được lợi ích của việc đọc sách với học sinh. Có thể theo hướng: - Đọc sách giúp các em có thêm nhiều kiến thức. - Đọc sách còn giúp ta khám phá những chân trời mới. - Đọc sách giúp em rèn luyện tính kiên trì, sự tập trung, khả năng đọc nhanh, tư duy nhanh. - Sách sẽ giúp các em có những phút giây giải trí thú vị sau những giờ học căng thẳng. - Sách bồi đắp cho tâm hồn ngày một phong phú, đẹp đẽ và thiện lương hơn. Hướng dẫn chấm: - Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng (1,0 điểm) - Lập luận chưa chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng nhưng không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu. (0,5 – 0,75 điểm) - Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không xác đáng không liên quan đến vấn đề nghị luận, không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp. (0,25 điểm) d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,25 - Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận. - Có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận, có sáng tạo trong viết câu, dựng đoạn làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh. Đáp ứng được 01 yêu cầu trở lên: 0,25 điểm Cảm nhận bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh. 5,0 a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25 2 Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
4. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 Bài thơ thể hiện tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác Hồ trong cuộc sống cách mạng đầy gian khổ ở Pác Bó. Hướng dẫn chấm: - Xác định đúng vấn đề nghị luận: 0,5 điểm. - Xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25 điểm. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm 0,5 Hướng dẫn chấm: - Giới thiệu tác giả: 0,25 điểm. - Giới thiệu tác phẩm, vấn đề cần nghị luận: 0,25 điểm. * Cảm nhận về bài thơ 2,5 - Cảm nhận về nơi ở, nơi làm việc của Bác: đơn sơ, hiểm trở, khó khăn + Ở trong hang, làm việc bên bờ suối + Câu thơ cho thấy Bác sống thật ung dung, hòa hợp với nhịp sống núi rừng. - Cảm nhận về chuyện ăn uống sinh hoạt hàng ngày của Bác + Ăn uống đơn sơ, đạm bạc: Cháo bẹ rau măng - Công việc của Bác + Dịch sử Đảng - Công việc trọng đại: Bác Hồ đang dịch Lịch sử Đảng cộng sản Liên Xô làm tài liệu huấn luyện cán bộ - Cảm nhận niềm vui khi Bác được trở về sống giữa lòng đất nước, trực tiếp lãnh đạo cách mạng để cứu nước, cứu dân Cảm nhận được cái sang về cuộc đời người chiến sĩ cách mạng đó là cái sang về mặt tinh thần Tuy hoàn cảnh sống, làm việc còn thiếu thốn gian khổ nhưng Người vẫn toát lên phong thái ung dung sống hòa hợp với thiên nhiên. Thể hiện tình yêu thiên nhiên, phong thái ung dung, lạc quan, say mê cách mạng - Nghệ thuật: Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt nhưng vẫn toát lên nét phóng khoáng, mới mẻ; Bài thơ bốn câu thật tự nhiên, bình dị, giọng điệu thoải mái, pha chút vui đùa, hóm hỉnh, tất cả cho thấy một cảm giác vui thích, sảng khoái làm toát lên ý nghĩa, tư tưởng của bài thơ
5. Hướng dẫn chấm: - Cảm nhận đầy đủ, sâu sắc: 2,5 điểm. - Cảm nhận chưa đầy đủ, chưa sâu sắc: 1,75 - 2,25 điểm. - Cảm nhận chung chung, chưa rõ tư tưởng, ý nghĩa của bài thơ: 0,75 - 1,25 điểm. - Cảm nhận sơ sài, không rõ tư tưởng, ý nghĩa của bài thơ: 0,25- 0,5 điểm. * Đánh giá: 0,5 - Bài thơ thể hiện niềm thích thú thực sự của Hồ Chí Minh trong những ngày gian khổ ở Bác Pó; qua đó, thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Bác, vừa là một chiến sĩ say mê cách mạng, vừa như một “khách lâm tuyền” ung dung sống hòa nhịp với thiên nhiên. - Bài thơ giúp ta thêm kính yêu Vị cha già của dân tộc; nguyện suốt đời học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác. Hướng dẫn chấm: - Trình bày được 02 ý: 0,5 điểm. - Trình bày được 01 ý: 0,25 điểm. d. Chính tả, ngữ pháp: 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quả nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,5 - Thể hiện được cảm nhận riêng, sâu sắc hoặc có ý mới mang tính phát hiện về vấn đề nghị luận. - Có nhiều cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ hình ảnh và các yếu tố biểu cảm...). Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng kiến thức lí luận về thơ để làm nổi bật tư tưởng, ý nghĩa bài thơ; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc. - Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. - Đáp ứng được 01 yêu cầu: 0,25 điếm