Bài giảng Ngữ văn lớp 11 - Tiết 86: Đọc văn : Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử) - Nguyễn Ngọc Kim Lệ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn lớp 11 - Tiết 86: Đọc văn : Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử) - Nguyễn Ngọc Kim Lệ

1. Tröôøng THPT LÖÔNG VAÊN CAN Toå NGÖÕ VAÊN Chaøo Möøng Ban Giaùm Hieäu Vaø Quùy Thaày Coâ Ñeán Döï Thao Giaûng
2. Tröôøng THPT LÖÔNG VAÊN CAN Moân Ngöõ Vaên – Lôùp 11 Tieát 86 Giaùo vieân: Nguyeãn Ngoïc Kim Leä Ñaây Thoân Vó Daï Haøn Maëc Töû
3. Kieåm tra baøi cuõ: 1. Trình baøy nhöõng neùt chính veà tieåu söû vaø cuoäc ñôøi cuûa Haøn Maëc Töû 2. Hoaøn caûnh saùng taùc cuûa baøi thô “Ñaây thoân Vó Daï”, coù gì ñaëc bieät ?
4. BaøiBaøi môùi:môùi: Ñaây Thoân Vó Daï Haøn Maëc Töû
5. II Đọc – hieåu vaên baûn: 1. Caûnh vöôøn töôïc, vaø con ngöôøi thoân Vó Sao anh khoâng veà chôi thoân Vó ? Nhìn naéng haøng cau naéng môùi leân Caâu hoûi tu töø. Ñieäp töø “naéng” Ngheä thuaät Ngoân ngöõ choïn loïc, töï nhieân Caâu moät coù 7 chöõ, coù ñeán 6 thanh baèng AÂm ñieäu nhòp nhaøng - Môû ñaàu baøi thô laø lôøi môøi moïc aân caàn, tha thieát, nhöng haøm yù traùch móc nheï nhaøng thaân tình - “Thoân Vó” , moät thoân xoùm nhoû beân bôø soâng Höông, thô moäng tröõ tình. -“Sao anh khoâng veà”, töø “veà” gôïi nhôù ñeán moät nôi choán thaân quen nhieàu kyû nieäm
6. Nhìn naéng haøng cau naéng môùi leân
7. “Nhìn naéng haøng cau naéng môùi leân” - Ñieäp töø “naéng” nhö quaán quít laáy thaân cau. Nắng lan toả bao truøm khoâng gian. - Baèng buùt phaùp taû thöïc, Haøn Maëc Töû ñaëc taû caûnh thieân nhieân xöù Hueá. - Naéng baét ñaàu moät ngaøy môùi. Laù cau lung lay trong naéng ban mai .Moät khoaûnh khaéc khoù queân. Thoân Vó laáp laùnh, tinh khoâi, thanh khieát
8. Hình aûnh thô giaûn dò vaø giaøu söùc gôïi caûm
9. Vöôøn ai möôùt quaù xanh nhö ngoïc Laù truùc che ngang maët chöõ ñieàn “Vöôøn ai” , töø “ai” laø ñaïi töø phieám chæ chaäp chôøn, khoù naém baét nhöng Töø ngöõ vaãn höôùng veà “moät ai”, ñaõ ñöôïc xaùc ñònh “Möôùt quaù”, laø môn môûn, trong treûo, non naø boäc loä söï traàm troà, ngöôõng moä - Vó Daï, ñaát ñai maøu môû, caây coái toát töôi. “Vöôøn ai möôùt quaù” nhö moät lôøi reo vui, tröôùc caûnh vaät traøn ñaày söùc soáng. - Nhaø thô coù caùi nhìn tinh teá, khi so saùnh saéc xanh cuûa vöôøn töôïc “xanh nhö ngoïc” moät maøu xanh non tô, oùng aû.
10. “Laù truùc che ngang maët chöõ ñieàn” • - Trong caûnh vöôøn töôïc xöù Hueá, aån hieän hình aûnh con ngöôøi xöù Hueá • - Chæ moät vaøi neùt thaáp thoaùng sau laù truùc, “maët chöõ ñieàn” thaät thaø, phuùc haäu, cuûa ngöôøi (thieáu nöõ) thoân Vó • - Hình aûnh “laù truùc che ngang”- söï caùch ñieäu taøi hoa cuûa Haøn Maëc Töû. Caûnh ñeïp ñaày hö aûo • Caâu thô laø moät hoaøi nieäm veà veû ñeïp taâm hoàn Hueá, e aáp kín ñaùo, vaø duyeân daùng
11. 2. Caûnh gioù maây, soâng nöôùc, ñeâm traêng huyeàn aûo:
12. Gioù theo loái gioù, maây ñöôøng maây
13. “ Gioù theo loái gioù, maây ñöôøng maây” “Gioù”- hai ñaàu veá 1 Ngheä thuaät “Maây”- hai ñaàu veá 2 Ngaét nhòp 4/3 khoan thai, nheï nhaøng - Gioù maây khoâng ñi veà cuøng moät höôùng Maây ñi moät ñaøng, gioù bay veà moät neûo chia lìa đôi ng laøm taêng theâm söï troáng vaéng cuûa khoâng gian - Caûnh ñeïp cuûa xöù Hueá, ñaõ nhuoäm saéc maøu taâm traïng cuûa chuû theå tröõ tình YÙ thöùc veà söï ngaên caùch giöõa baûn thaân vôùi ngöôøi (con gaùi ) thoân Vó – (moät moái tình xa xaêm voâ voïng). YÙ thô töø thöïc bay tôùi moäng Caâu thô gôïi leân söï xa caùch, chia lìa
14. Doøng nöôùc buoàn thiu, hoa baép lay
15. • “Doøng nöôùc buoàn thiu, hoa baép lay” “Buoàn thiu” ñaåy noãi buoàn leân ñeán taän cuøng Töø ngöõ & bieän phaùp “lay” ñoäng töø theå hieän söï hiu haét tu töø “Doøng nöôùc buoàn thiu” nhaân hoùa • - Doøng nöôùc soâng Höông löõng lôø troâi, soâng laëng leõ “buoàn thiu”. • Beân bôø soâng “hoa baép lay” kheõ khaøng ñong ñöa theo gioù Nhòp soáng khoan thai cuûa xöù Hueá. • - Döôùi maét Haøn Maëc Töû thieân nhieân thoân Vó töôi ñeïp, nhöng cuõng thaät laïnh leõo Phaûng phaát taâm traïng u buoàn, coâ ñôn cuûa nhaø thô
16. Thuyeàn ai ñaäu beán soâng traêng ñoù
17. Thuyeàn ai ñaäu beán soâng traêng ñoù Hình aûnh “beán soâng traêng” vöøa thöïc vöøa hö aûo * Ngheä thuaät Ñaïi töø “ai” - Caùch noùi phieám chæ Thôøi gian: Ngaøy sang ñeâm * Töù thô Khoâng gian: “naéng haøng cau” ban mai “beán soâng traêng” ñeâm toái Taâm traïng: töø tình yeâu thieân nhieân, chuyeån sang noãi buoàn baõ, coâ ñôn
18. - Traêng laø ngöôøi baïn coá tri cuûa Haøn Maëc Töû (Traêng laø ñeà taøi quen thuoäc cuûa thô ca, ñaëc bieät laø trong thô cuûa Haøn Maëc Töû) . - Nhaø thô duø coù buoàn, coù coâ ñôn ñeán ñaâu, taâm hoàn vaãn chan chöùa tình yeâu thieân nhieân xöù Hueá - “Thuyeàn ai ñaäu” phaân nöûa lôøi thô laø caûnh thöïc, thuyeàn ñaäu ôû “beán soâng traêng phaân nöûa laø caûnh aûo. Giôø ñaây khoâng coøn laø doøng soâng cuûa soùng nöôùc, maø laø doøng soâng cuûa aùnh saùng, laáp laùnh aùnh traêng vaøng khoâng gian trôû neân hö aûo. Ngoøi buùt taøi hoa cuûa Haøn Maëc Töû, phaùc hoïa ñöôïc vẻ ñeïp huyeàn aûo thô moäng, cuûa doøng soâng Höông döôùi aùnh traêng
19. “Coù chôû traêng veà kòp toái nay?”
20. “Coù chôû traêng veà kòp toái nay?” - Con thuyeàn, doøng soâng, aùnh traêng trong söï hoài töôûng cuûa quaù khöù, ñöa ñeán caûm nghó cuûa nhaø thô trong hieän taïi. - Haøn Maëc Töû mong coù moät pheùp maàu, ñeå “chôû traêng veà” (Nhaø thô ñang ôû Qui Nhôn). Hình aûnh caøng theâm hö aûo, meânh mang. -Nhaø thô xaùc ñònh thôøi ñieåm thuyeàn chôû traêng veà “kòp toái nay”, ñeå baàu baïn taâm söï ngay luùc buoàn baõ coâ ñôn. Hình aûnh thô ñeïp, ñaày moäng aûo vaø cuõng ñaày khaéc khoaûi, mong chôø
21. 3. Caûm xuùc vaø taâm traïng cuûa nhaø thô:
22. Mô khaùch ñöôøng xa, khaùch döôøng xa Aùo em traéng quaù nhìn khoâng ra
23. “ Mô khaùch ñöôøng xa, khaùch ñöôøng xa “ Ñieäp ngöõ “khaùch ñöôøng xa” Ngheä Töø “xa” – vaàn “a” thuaät aâm ñieäu caâu thô nhö ñöôïc keùo daøi Töø “khaùch” + “ñöôøng xa” caøng dòu vôïi caùch xa hôn -“Mô” - coõi moäng trong suy töôûng cuûa Haøn Maëc Töû - Tröôùc lôøi môøi veà chôi thoân Vó, nhaø thô töï thaáy mình nhö laø ngöôøi khaùch xa xoâi, moät ngöôøi khaùch ñöôøng xa. (Trong taâm töôûng cuûa Haøn Maëc Töû, ngöôøi con gaùi thoân Vó, giôø cuõng laø moät khaùch ñöôøng xa)
24. “Aùo em traéng quaù nhìn khoâng ra” - Hình aûnh “aùo em traéng quaù”ù, nhö moät caùi gì quaù taàm tay - Saéc traéng tinh khoâi laø hieän thaân cuûa veû ñeïp, maø taùc giaû haèng khao khaùt. - Giôø ñaây nhaø thô ñaønh thuù nhaän “nhìn khoâng ra” Ngöôøi con gaùi thoân Vó vôùi Haøn Maëc Töû, laø moät khoaûng caùch mòt môø, xa vôøi, moäng aûo. Söï maëc caûm veà thaân phaän, tình ngöôøi
25. Ôû ñaây söông khoùi môø nhaân aûnh Ai bieát tình ai coù ñaäm ñaø ? - Vôùi buùt phaùp taû thöïc xöù Hueá möa nhieàu, neân laém söông nhieàu khoùi, laøm khoâng thaáy roõ caû boùng ngöôøi, qua cuïm töø “môø nhaân aûnh” - Lôøi thô töôïng tröng hình aûnh coâ gaùi Hueá aån hieän trong taâm töôûng xa vôøi, mòt môø söông khoùi. Ñaïi töø phieám chæ “ai”, vöøa laø chuû theå – vöøa laø khaùch theå. Ngheä thuaät Môû ñaàu baøi thô laø”Vöôøn ai , Thuyeàn ai”, giôø ñaây laø “Tình ai” Caâu hoûi tu töø - Caâu thô cuoái baøi thô, mang chuùt hoaøi nghi, chuùt traùch cöù tình ñôøi, tình ngöôøi, nhöng chan chöùa moät nieàm thieát tha vôùi cuoäc ñôøi. Moät khaùt voïng soáng ñeán khoân cuøng
26. • III Chuû ñeà: Baøi thô laø böùc tranh thieân nhieân xöù Hueá. Ñoàng thôøi theå hieän noãi buoàn coâ ñôn cuûa Haøn Maëc Töû, laø taám loøng thieát tha cuûa nhaø thô vôùi thieân nhieân vaø cuoäc soáng.
27. Chaân dung Haøn Maëc Töû
28. Buùt tích Haøn Maëc Töû.
29. Caûm ôn : Ban Giaùm Hieäu Quyù thaày coâ ñeán döï thao giaûng Toå Ngöõ Vaên : Tröôøng Löông Vaên Can