Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 07 - Bài 44: Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 07 - Bài 44: Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

1. Thứ 2 ngày 11 tháng 5 năm 2020 TIẾT 07 – BÀI 44
2. Tiết 46.Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I/ QUAN HỆ CÙNG LỒI: Rừng thơng Nhĩm Đàn voi rừng cá thể Dừa nước Đàn kiến Các sinh vật cùng loài sống gần nhau và liên hệ với nhau, hình thành nhóm cá thể.
3. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I/ QUAN HỆ CÙNG LỒI: Vậy trong một - Mới quan hệ hỡ trợ nhĩm cá thể cĩ và mới quan hệ cạnh những mối quan tranh hệ nào?
4. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI : 1. QUAN HỆ HỠ TRỢ Khi nào các sinh vật trong nhóm cá thể hỡ trợ nhau ? Khi điều kiện sớng đầy đủ ( thức ăn , nơi ở, đới tượng mùa sinh sản )
5. QUAN HỆ CÙNG LOÀI –HỠ TRỢ H 1: HT LIỀN RỄ Ở CÂY THƠNG H 2 :CÂY MỌC GẦN NHAU CÙNG H 3 : THỤ PHẤN KẾT HẠT TỚT NHAU CHỚNG LẠI GIÓ BÃO H 4 :BẢO VỆ NHAU -ĐÀN TRÂU H 5 : ĐÀN SƯ TỦ HỢP TÁC SĂN H 6 :ĐẢM BẢO SINH SẢN RỪNG HỢP SỨC ĐUỔI SƯ TỬ MỜI –TÌM THỨC ĂN DỄ DÀNG
6. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI : 1. QUAN HỆ HỠ TRỢ * Thực vật - Hiện tượng liền rễ - Chớng gió bão - Thụ phấn kết hạt tớt * Đợng vật - Bảo vệ nhau - Tìm thức ăn dễ dàng hơn - Đảm bảo sinh sản.
7. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI : 2. QUAN HỆ CẠNH TRANH Hỡ trợ nhau là thế nhưng khi nào các sinh vật cùngloài chuyển qua cạnh tranh ? Khi gặp điều kiện bất lợi ( Thiếu thức ăn , nơi ở, tranh giành nhau con cái trong mùa sinh sản )
8. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI : 2. QUAN HỆ CẠNH TRANH
9. NHÓM 2 : QUAN HỆ CÙNG LOÀI – CẠNH TRANH H1 :HIỆN TƯỢNG TỰ TỈA THƯA Ở H2, 3 :CÂY CẠNH TRANH VỀ ÁNH SÁNG , THÂN CÂY CÒI CỌC THỰC VẬT ( TỈA CÀNH TỰ NHIÊN ) H 4 ,5 :ĐÁNH NHAU ĐỂ TRANH GIÀNH THỨC ĂN, NƠI Ở, ĐỰC CÁI TRONG MÙA SINH SẢN H 6 :ĂN THỊT ĐỒNG LOẠI
10. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI : 2. QUAN HỆ CẠNH TRANH  - Khi điều kiện bất lợi sinh vật cùng loài cạnh tranh nhau. - Các cá thể cạnh tranh gay gắt, dẫn đến hiện tượng tách nhĩm.
11. Một số cá thể phải tách ra khỏi nhĩm. 3. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhĩm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn.
12. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI : 2. QUAN HỆ CẠNH TRANH Trong điều kiện cạnh tranh vừa phải thì cạnh tranh cùng loài có lợi hay hại ?
13. Liên hệ thực tế: Trong chăn nuơi, cần phải làm gì để tránh sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể, làm giảm năng suất vật nuơi? Nuơi gà đàn, lợn đàn . với mật độ hợp lí, cung cấp đủ thức ăn, nước uống, đảm bảo tỉ lệ giới tính .cho chúng. Các con vật sẽ tranh nhau ăn, chúng sẽ ăn nhiều hơn → mau lớn.
14. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT II. QUAN HỆ KHÁC LOÀI :
15. Bảng 44: Các mối quan hệ khác lồi Đặc điểm Quan hệ Cộng sinh Sự hợp tác cùng cĩ lợi giữa các lồi sinh vật Sự hợp tác giữa hai lồi sinh vật, trong đĩ Hỗ trợ Hội sinh một bên cĩ lợi cịn bên kia khơng cĩ lợi và cũng khơng cĩ hại Các sinh vật khác nhau tranh giành thức ăn, Cạnh nơi ở và các điều kiện sống khác của mơi trường. tranh Các lồi kìm hãm sự phát triển của nhau. Đối địch Kí sinh nửa kí Sinh vật sống nhờ trên cơ thể sinh vật khác, sinh lấy các chất dinh dưỡng, máu từ sinh vật đĩ. Sinh vật Gồm các trường hợp: động vật ăn thịt con ăn sinh mồi, động vật ăn thực vật, thực vật bắt sâu bọ. vật khác
16. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI: II. QUAN HỆ KHÁC LOÀI: Cộng sinh  Hội sinh Hỗ trợ Quan hệ Cạnh tranh khác loài Kí sinh và nửa kí sinh Đối địch Sinh vật ăn sinh vật khác
17. Quan hệ Kí hiệu Cợng sinh + + Hỡ trợ Hợi sinh + 0 Cạnh tranh - - Đới Kí sinh nửa + - địch kí sinh Sinh vật ăn sinh vật + , - khác + : CĨ LỢI - : CĨ HẠI 0 : KHƠNG HẠI, KHƠNG LỢI 1. Ở địa y, các sợi nấm hút nước và muối khoáng từ môi trường cung 6. Cá ép bám vào rùa biển, nhờ đó cá cấp cho tảo, tảo hấp thu nước, muối khoáng và năng lượng ánh sáng được đưa đi xa. mặt trời tổng hợp nên các chất hữu cơ, nấm và tảo đều sử dụng các sản phẩm hữu cơ do tảo tổng hợp (H.44.2) 7. Dê và bò cùng ăn cỏ trên một cánh 2. Trên một cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát triển, năng suất lúa giảm . đồng. 3. Hươu, nai và hổ cùng sống trong một cánh rừng. Số lượng hươu, nai bị 8. Giun đũa sống trong ruột người. khống chế bởi số lượng hổ . 4. Rận và bét sống bám trên da trâu, bò. Chúng sống được nhờ hút máu 9. Vi khuẩn sống trong nốt sần ở rễ cây của trâu, bò. họ Đậu (hình 44.3) 5. Địa y sống bám trên cành cây. 10. Cây nắp ấm bắt côn trùng.
18. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I/QUAN HỆ CÙNG LỒI: II/ QUAN HỆ KHÁC LỒI: 1/ Ở địa y, các sợi nấm hút nước và Sợi nấm muối khống từ mơi trường cung cấp cho tảo, tảo hấp thụ nước và muối khống và năng lượng ánh sáng mặt trời tổng hợp nên các chất Tảo đơn bào hữu cơ, nấm và tảo đều sử dụng các H4 2.2 ĐỊA Y sản phẩm hữu cơ do tảo tổng hợp (H 42.2). 9/ Vi khuẩn sống trong nốt sần ở rễ cây họ đậu (H43.3) HỖ TRỢ (Cộng sinh)
19. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I/QUAN HỆ CÙNG LỒI: II/ QUAN HỆ KHÁC LỒI: 5/ Địa y sống bám trên cành cây 6/ Cá ép bám vào rùa biển, nhờ đĩ cá được đưa đi xa. RÙA BIỂN CÁ ÉP HỖ TRỢ ( Hội sinh )
20. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I/QUAN HỆ CÙNG LỒI: II/ QUAN HỆ KHÁC LỒI: 2/ Trên một cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát triển năng suất lúa giảm Lúa Cỏ dại 7/ Dê và bị cùng ăn cỏ trên một cánh đồng. ĐỐI ĐỊCH (Cạnh tranh)
21. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I/QUAN HỆ CÙNG LỒI: II/ QUAN HỆ KHÁC LỒI: 4/ Rận và ve bét sống bám trên da trâu, bị. Chúng sống được nhờ hút máu của trâu, bị. 8/ Giun đũa sống trong ruột người. ĐỐI ĐỊCH (Kí sinh , nửa kí sinh)
22. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I/QUAN HỆ CÙNG LỒI: II/ QUAN HỆ KHÁC LỒI: 3/ Hươu, nai và hổ cùng sống trong một cánh rừng. Số lượng hươu, nai bị khống chế bởi số lượng hổ. 10/ Cây nắp ấm bắt cơn trùng. ĐỐI ĐỊCH (Sinh vật ăn sinh vật khác)
23. Trong nơng nghiệp con người đã lợi dụng mối quan hệ đối địch giữa các sinh vật khác lồi để : - Dùng thiên địch tiêu diệt sinh vật cĩ hại. - Đây là biện pháp sinh học, diệt được sinh vật gây hại mà khơng gây ơ nhiễm mơi trường. Nuơi mèo bắt chuột Vịt ăn ốc bươu vàng, ăn sâu
24. Bảng 44: Các mối quan hệ khác lồi QuanQuan hệhệ ĐặcĐặc điểmđiểm Hỗ Cộng sinh + + trợ Hội sinh + 0 Cạnh tranh - - Đối Kí sinh, nửa kí sinh + - địch Sinh vật ăn sinh vật khác + - + : CĨ LỢI - : CĨ HẠI 0 : KHƠNG HẠI, KHƠNG LỢI + Quan hệ hỗ trợ: là quan hệ cĩ ít nhất 1 lồi cĩ lợi cịn lồi kia - cĩSự lợi khác hoặc nhau khơng chủ lợi khơng yếu giữa hại. quan hệ hỗ trợ và quan hệ+ Quanđối địch hệ đối của địch các: là sinh quan vật hệ cĩkhác ít nhất lồi 1 làlồi gì bị? hại, lồi kia được được lợi hoặc bị hại.
25. Tiết 46-Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI: II. QUAN HỆ KHÁC LOÀI: Cộng sinh (+,+) Hội sinh (+,0) Hỗ trợ Hợp tác đơn giản ( +,+ ) Quan hệ Cạnh tranh (-,-) khác loài Kí sinh và nửa kí sinh (+,-) Đối địch Sinh vật ăn sinh vật khác (+,-) Ức chế cảm nhiễm (+,-)